- Uluslararası Türk Lehçe Araştırmaları Dergisi (TÜRKLAD)
- Vol: 6 Issue: 1
- TÜRKİYE TÜRKÇESİ AĞIZLARINDA BİRİNCİL UZUN ÜNLÜ BULUNAN KELİMELERDEKİ İKİNCİL UZUN ÜNLÜLER...
TÜRKİYE TÜRKÇESİ AĞIZLARINDA BİRİNCİL UZUN ÜNLÜ BULUNAN KELİMELERDEKİ İKİNCİL UZUN ÜNLÜLER
Authors : Ezgi Aral
Pages : 217-238
Doi:10.30563/turklad.1096354
View : 16 | Download : 4
Publication Date : 2022-06-20
Article Type : Research
Abstract :Dillerde uzun ünlüler, birincil/aslî uzun ünlüler ve ikincil/dolaylı uzun ünlüler olarak ikiye ayrılırlar. Birincil uzun ünlüler; bir dilin bilinen ilk örneklerinden beri uzun olan ve herhangi bir ses olayına bağlı olarak uzamamış olan ünlülerdir. İkincil uzun ünlüler ise; bir dilin bilinen ilk örneklerinde uzun olmadıkları hâlde, daha sonra, ünsüz düşmeleri, hece kaynaşmaları, ünlü birleşmeleri ve benzeri ses olayları sonucunda meydana gelen ve genellikle anlam ayırıcı olmayan uzun ünlülerdir. Bu çalışmada, birincil uzun ünlü bulunduran bazı Türkçe ve yabancı kökenli kelimelerdeki ikincil uzun ünlülerin durumu değerlendirilmiştir. Türkiye Türkçesi ağızlarında birincil uzunluk bulunan kimi Türkçe kelimelerde, çeşitli ses olayları sonucu ikincil uzunluk da oluşmaktadır. Bu durum alıntı kelimeler için de geçerlidir. İkincil uzunluklar, genellikle, "ğ, k, l, r, v, y” ünsüzlerinin düşmesi/erimesi, hece kaynaşmaları ve sözcük birleşmeleri sonucunda meydana gelmektedir. Türkiye Türkçesinde birincil uzunluklar kısalarak normal süreli ünlülere dönüştüğü için, bu tür kelimelerdeki uzunluklar, genellikle ikincil uzunluk olarak değerlendirilmiştir.Keywords : Türkiye Türkçesi Ağızları, birincil uzun ünlüler, ikincil uzun ünlüler, ünsüz erimesi/düşmesi, hece kaynaşması