- Uluslararası Türk Lehçe Araştırmaları Dergisi (TÜRKLAD)
- Vol: 1 Issue: 1
- DOĞU TÜRKİSTAN TARİHİNİ ANLATAN BİR ESER: KİTÂB-I GAZÂT DER MÜLK-İ ÇİN
DOĞU TÜRKİSTAN TARİHİNİ ANLATAN BİR ESER: KİTÂB-I GAZÂT DER MÜLK-İ ÇİN
Authors : Naciye Karahan Kök
Pages : 138-146
Doi:10.30563/turklad.312368
View : 24 | Download : 16
Publication Date : 2017-06-20
Article Type : Other
Abstract :Türklerin tarihleri boyunca en fazla ilişkide bulundukları milletlerden birisi de Çinlilerdir. Çinliler kuzey komşuları olan Türklerle kimi zaman dostane, çoğu zaman da mücadele içerisinde olmuşlardır. Bu mücadele bilinen en eski Türk devleti olan Hunlarla başlayarak Göktürkler, Uygurlar, Karahanlılar, Türk-Moğol devletleri ile bunların mirası üzerine kurulan hanlıklar dönemine kadar aralıksız devam etmiştir. Aralıksız devam eden Türk-Çin mücadeleleri ardında sadece Çin imparatorluğunun kuzey sınırlarını korumak için inşa ettirmiş olduğu Çin Seddi gibi muazzam bir sanat eseri bırakmakla kalmamış, tarihten edebiyata, dilden ekonomiye, askerlikten diplomasiye kadar pek çok alanda zengin bir mirasın doğmasına da vesile olmuştur. Bu mirasın yazıya geçirilmesinde Çinliler öncülük etseler de Türkler de onu gelecek nesillere taşıma uğraşı içerisinde olmuşlardır. Türkler arasında bu bilinçle hareket edenlerden birisi de Molla Bilal Nâzımî’dir. Bu çalışmada "Kitâb-ı Gazât der Mülk-i Çin” adlı eser, eserin müellifi, istinsah tarihi, içeriği, imlâ ve dil özellikleri, eserde tespit edilen savaş, askerlik, devlet yönetimi, meslek ve yer adları ile Türk dili ile aynı dil ailesine mensup Moğolcaya ait kelime ve yer adları gibi özellikli kelimeler üzerinde durulacaktır.Keywords : Kitâb-ı Gazât der Mülk-i Çîn, Molla Bilal Nâzım, Çağatay Türkçesi, Çinliler