- Uluslararası Toplumsal Bilimler Dergisi
- Cilt: 7 Sayı: 4
- GRAHAM GREENE\'İN STAMBOUL TRAIN ADLI ROMANI İLE İSTANBUL TRENİ BAŞLIKLI İKİ AYRI TÜRKÇE ÇEVİRİSİNDE...
GRAHAM GREENE\'İN STAMBOUL TRAIN ADLI ROMANI İLE İSTANBUL TRENİ BAŞLIKLI İKİ AYRI TÜRKÇE ÇEVİRİSİNDEKİ YEMEK KÜLTÜRÜYLE İLGİLİ GÖSTERGELERİN ÇEVİRİ GÖSTERGEBİLİMİ BAĞLAMINDA ÇÖZÜMLENMESİ
Authors : Ozan Erdem Güzel
Pages : 91-112
View : 49 | Download : 47
Publication Date : 2023-12-29
Article Type : Research
Abstract :Bu makalede Stamboul Train adlı roman ile İstanbul Treni başlıklı Türkçe çevirilerindeki gastronomik göstergeler, \"anlam evirici eğilimler\" çerçevesinde incelenecektir. Kaynak metin olan İngilizce romanın yazarı, yirminci yüzyıl İngiliz edebiyatının önde gelen yazarlarından Graham Greene\'dir. Öykücü, romancı, gazeteci ve editör olarak bilinen Greene, çok sayıda farklı yazınsal türde eserler vermiştir. Asıl şöhretini Stamboul Train adlı romanı ile kazanır. Daha sonra Orient Express başlığıyla ABD\'de yayımlanan roman, Türkçeye iki kez çevrilmiştir. Her iki erek metin de İstanbul Treni başlığıyla yayımlanmıştır. İlk çeviri 2004 yılında Mehmet Harmancı tarafından yapılmış ve Everest Yayınları tarafından yayımlanmıştır. İkinci çeviri ise Hüseyin Gündoğdu tarafından yapılmış ve 2019 yılında Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları tarafından yayımlanmıştır. Bu erek metinler, makalenin inceleme bölümünde sırasıyla \"EM-1\" ve \"EM-2\" olarak gösterilecektir. Kaynak metin ve erek metinlerde gastronomiye ilişkin belirlenen göstergelerin incelenmesinde kuramsal çerçeveyi Sündüz Öztürk Kasar\'ın geliştirdiği \"Çeviride Anlam Evrilmesi Dizgeselliği\" oluşturacaktır. Öztürk Kasar, çeviri göstergebilimi bağlamında ortaya koyduğu bu dizgesellikte anlam evirici dokuz eğilim tespit etmiştir. Bu eğilimler; \"anlamlamanın değişimi\", \"anlamlamanın dönüşümü\" ve \"anlamlamanın yitimi\" olmak üzere eşit biçimde üçerli gruplar halinde üç anlamlama alanında görülmektedir. \"Anlamlamanın değişimi\"nde yer alan \"anlamın aşırı yorumlanması\", anlamın bulanıklaştırılması\" ve \"anlamın eksik yorumlanması\" \"anlam\" alanındadır. \"Anlamlamanın dönüşümü\"nde yer alan \"anlamın kaydırılması\", \"anlamın bozulması\" ve anlamın çarpıtılması\" \"dolay anlam\" alanındadır. \"Anlamlamanın yitimi\"nde yer alan \"anlamın saptırılması\", \"anlamın parçalanması\" ve \"göstergenin yok edilmesi\" ise anlam alanlarından \"anlamsızlık\" alanında bulunmaktadır. KM ve EM\'lerde belirlenen gastronomik göstergelerin erek dile aktarımında anlam evirici bu dokuz eğilimin olup olmadığı incelenecek ve açıklanmaya çalışılacaktır.Keywords : Graham Greene, İstanbul Treni, Çeviride Anlam Evrilmesi Dizgeselliği, Gastronomik Göstergeler