BONONUN ŞEKİL ŞARTLARI
Authors : Ayşe Ecehan Küçükbezirci
Pages : 265-288
View : 26 | Download : 13
Publication Date : 2023-09-25
Article Type : Research
Abstract :Ticaret hayatı güven ve hız gerektirdiğinden kanun ile nitelikleri ve şekil şartları belirlenen kıymetli evrak türleri düzenlenmiş olup kambiyo senetleri de bir kıymetli evrak türü olarak hukuk sistemimizde yer bulmuştur. Kıymetli evrak TTK m.645 ve devamında düzenlenmiş olup buna göre içerdikleri hak senede sıkı sıkıya bağlı olan, senetten ayrı olarak hakkın ileri sürülemediği ve bu sebeple de senetten ayrı olarak içerdiği hak başkalarına devredilemeyen senetlerdir. Kıymetli evrak niteliğinde olan kambiyo senetleri TTK m.670 ve devamında düzenlenmiş olup kıymetli evrak ile ilgili kanundaki genel esaslara kambiyo senetleri de tabidir. Bono da kanun düzenlemesinden anlaşıldığı üzere bir kambiyo senedidir ve kıymetli evrak ile ilgili genel düzenlemeler bono için de geçerlidir. Kambiyo senetleri kanunen emre yazılı, sıkı sıkıya şekle bağlı, bir alacak hakkını ve buna bağlı olarak daima bir miktar paranın ödenmesi borcunu içeren yapıcı (ihdasi) kıymetli evraktır. Ayrıca müteselsil borçluluk esası ve imzaların bağımsızlığı (istiklali) ilkesi benimsenmiştir. TTK m.776’da bononun unsurları düzenlenmiş olup düzenleyen (borçlu) tarafından lehtar (alacaklı) adına kayıtsız şartsız bir borç ödeme vaadini içeren bono, kanunda belirlenmiş olan sıkı şekil şartlarına tabidir. Zira m.777’de unsurların eksikliği hali düzenlenmiş olup bu kapsamda kanunun zorunlu gördüğü şekil şartlarını içermeyen senetlerin bono niteliğine haiz olamayacağı açıkça hükme bağlanmıştır. Kanunda belirtilen bu zorunlu unsurlar dışında bononun geçersizliğine yol açmayan fakat senet üzerine koyulması tarafların tercihinde olan ihtiyari kayıtlar ve senette yer alması halinde senedin geçersizliğine yol açabilecek kayıtlar da söz konusudur. Bir ödeme ve kredi aracı olan bono ticari hayatta hız ve güveni sağlayan ve yaygın bir şekilde kullanılan kıymetli evraklardandır. Bu bakımdan bononun geçersizliğine neden olabilecek haller ticari hayat bakımından ciddi önem arz etmektedir. Bu bakımdan makalemizde bonoya ilişkin şekil şartları zorunlu şekil şartları, alternatif zorunlu şekil şartları ve ihtiyari şartlar olmak üzere üç grupta incelenecek olup akabinde şekil şartlarının eksikliği durumu ve sonuçları açıklanacaktır.Keywords : Bono, Bonoya İlişkin Şekil Şartları, Zorunlu Şekil Şartları, Alternatif Zorunlu Şekil Şartları, İhtiyari Şartlar, Şekil Şartlarında Eksiklik