- Uluslararası Tarım ve Yaban Hayatı Bilimleri Dergisi
- Vol: 7 Issue: 1
- The Allelopathic Effects of Turkish Hulled Wheat Lines on Germination of Amaranthus retroflexus L. a...
The Allelopathic Effects of Turkish Hulled Wheat Lines on Germination of Amaranthus retroflexus L. and Lolium perenne L. Seeds
Authors : Yasin Emre Kitiş, Mehmet Tekin, Taner Akar
Pages : 56-62
Doi:10.24180/ijaws.830616
View : 15 | Download : 4
Publication Date : 2021-04-20
Article Type : Research
Abstract :Bu çalışma ile bazı gernik (Triticum dicoccum Schrank) ve siyez buğdayı (Triticum monococcum L.) hatlarının horozibiği (Amaranthus retroflexus L.) ve çok yıllık çim (Lolium perenne L.) tohumlarının çimlenmeleri üzerine etkilerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla 49 gernik ve 36 siyez hattı, 2 ticari makarnalık buğday çeşidi (Svevo ve Saragolla) ile birlikte Akdeniz Üniversitesi araştırma alanına ekilmiştir. Gernik ve siyez hatlarının yaprakları kardeşlenme dönemi sonunda (Z29) bitki ekstraktlarını elde etmek amacıyla kesilmiştir. Yürütülen Petri denemeleriyle yabancı ot türlerinin çimlenme oranları kaydedilmiştir. Birçok gernik ve siyez hattı makarnalık buğdaya kıyasla iki yabancı ot türünün çimlenmesini yüksek oranda inhibe etmiştir fakat bazı hatlar inhibisyon konusunda oldukça başarılı bulunmuştur. 1 gernik hattı ile 6 siyez hattı çok yıllık çim türünün tohumlarının çimlenmesini %80’in üzerinde inhibe ederken 4 gernik hattı ile 8 siyez hattı horozibiği tohumlarının çimlenmesini %90’ın üzerinde inhibe etmiştir. Ortalama çimlenme değerlerine göre, 10 gernik hattı ile 17 siyez hattı her iki yabancı ot türünün de çimlenmesini %50’nin üzerinde geriletirken ticari buğday çeşitlerinin etkilerinin sırasıyla %35 ve %18 oranlarında kaldığı belirlenmiştir. Sonuç olarak, bazı gernik ve siyez hatlarının iki önemli yabancı ot türünün çimlenmesi üzerine baskılayıcı bir etki gösterdiği ortadadır. Bu çalışma, gernik ve siyez buğdaylarının allelopatik potansiyellerinin ortaya konduğu ilk rapordur. Fakat bundan sonraki çalışmalarla bu buğday türlerinin sera ve arazi koşullarında allelopati üzerine etkinliğinin daha detaylı bir şekilde araştırılması gereklidir.Keywords : Kavuzlu buğdaylar, siyez, gernik, yabancı ot, inhibisyon etkisi