- Uluslararası Sosyal Bilimler Eğitimi Dergisi
- Vol: 5 Issue: 2
- Sosyal Bilgiler Öğretmen Adaylarının Çevre, Çevre Eğitim ve Çevresel Vatandaşlık Kavramlarına İlişki...
Sosyal Bilgiler Öğretmen Adaylarının Çevre, Çevre Eğitim ve Çevresel Vatandaşlık Kavramlarına İlişkin Görüşleri
Authors : Yüksel Bülbül, Ali Yilmaz
Pages : 165-183
View : 10 | Download : 5
Publication Date : 2019-12-28
Article Type : Research
Abstract :Doğal çevrenin 21. yüzyılda artan önemi ile sürdürülebilirliğin sağlanmasında çevre eğitim ve çevre odağında vatandaşlık görev ve sorumluluk sınırlarının neler olduğunun belirlenmesi önem arz etmektedir. Vatandaşlık kapsamında çevre eğitim sorumluluğu eğitim kurumlarında en başta öğretmenlere düşmektedir. Bu bağlamda araştırmanın amacı sosyal bilgiler öğretmen adaylarının çevre, çevre eğitim ve çevresel vatandaşlık kavramlarına yükledikleri anlamların neler olduğunu tespit etmektir. Araştırma nitel yaklaşımla yürütülmüştür. Bu bağlamda sosyal bilgiler öğretmenliği lisans programı 2. sınıfında öğrenim gören 14 öğretmen adayı ile yarı yapılandırılmış görüşmeler gerçekleştirilerek elde edilen veriler içerik analiziyle çözümlenmiştir. Verilerin çözümlenmesinde NVİVO 10 nitel analiz programı kullanılmıştır. Araştırmanın sonuçları olarak, katılımcıların çevre kavramını tam ve doğru şekilde açıklayarak kavram yanılgısı yaşamadıkları ve çevre algılarının doğa merkezli olduğuna ulaşılmıştır. Ayrıca çevrenin korunmasında çevre eğitiminin rolünü; kişileri çevre konusunda bilgilendirme, bilinç ve sorumluluk sahibi çevreye duyarlı bireyler yetiştirme olarak gördüklerine ulaşılmıştır. Bu bağlamda çevresel vatandaşı ise çevre sorunlarıyla aktif mücadele içinde olan, bilinçli, çevresini de bilinçlendiren, çevre eğitimi alan ve çevresindeki bireyleri doğa konusunda bilgilendiren, aynı zamanda çevreyi koruyan ve çevreye duyarlı kişi olarak gördükleri sonucuna ulaşılmıştır. Bununla birlikte kendilerini de çevresel vatandaş kimlikli gördüklerini belirtmelerine rağmen aktif katılım anlamında gündelik yaşamlarında gösterdikleri çevre dostu davranış pratiklerini eylemsel, aktiflik olarak kabul ettiklerine ulaşılmıştır. Araştırmada lisans programlarında katılımcılara uygulama ağırlıklı çevre konulu dersler seçme imkanının verilmesi, üniversite öğrenci sosyal kulüplerinin çevre nitelikli aktif kullanımının sağlanması ile üniversitelerin ve dış paydaş olarak da sivil toplum örgütlerinin üniversite öğrencilerinin geliştirdikleri çevre projelerini desteklemeleriyle öğretmen adaylarının çevresel biliş, duyuş ve tutumlarının çevresel vatandaş odağında geliştirmelerine katkı sağlayacağı önerilmiştir.Keywords : Çevre, çevre eğitim, çevresel vatandaşlık, öğretmen adayları, sosyal bilgiler