- Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi
- Vol: 18 Issue: 3
- THE CLASSIFICATION OF FINANCIAL SYSTEM IN ISTANBUL IN THE EIGHTEENTH-CENTURY BY ISTANBUL AHKÂM REGIS...
THE CLASSIFICATION OF FINANCIAL SYSTEM IN ISTANBUL IN THE EIGHTEENTH-CENTURY BY ISTANBUL AHKÂM REGISTERS (1750-1780)
Authors : M Burak Buluttekin
Pages : 669-720
View : 11 | Download : 5
Publication Date : 2014-07-01
Article Type : Research
Abstract :18.yüzyılda İstanbul’daki finansal sistemi değerlendirme amacındaki bu çalışma, 1750-1780 yılları arasındaki döneme ait İstanbul Ahkâm Defterleri’nin tasnifine yöneliktir. Ahkâm defterlerinde yer alan kayıtlardaki hükümleri tasnif edebilmek için; (a)defter numaraları, (b)başvuru yerleri, (c)ihtilaf konuları, (d)ihtilafın tarafl arının sosyal konumları, (e)ihtilafın tarafl arının dinleri ve (f)başvuru yılları, temel analiz değişkenleri olarak seçilmiştir. Her bir hüküm, bu sistematiğe göre -öncelikle kendi içlerinde ve daha sonra da genel analize tabi tutularak- incelenmiştir.İstanbul Ahkâm Defterleri Kayıtları’nda, Mart 1750-Temmuz 1779 tarihleri arasındaki dönemde, sosyal hayat ile ilgili olarak 394 tane hüküm tespit edilmiştir. 3-9 arasında yer alan ilgili Ahkâm defterindeki bu hükümlerden, en fazla kaydın 9 numaralı defterde(%26,4) yer aldığı görülmüştür. İstanbul’da yaşanan toplumsal sorunların, yoğunluklu olarak "sözleşmelerden doğan borç alacak ihtilafl arı”(%55,6) ve "vergi ihtilafl arı”(%24,1) konularıyla ilgili oldukları belirlenmiştir. Bununla birlikte en fazla toplumsal sorun, Haslar(%28,9) bölgesinde yaşanmıştır. Yine, Suriçi kazasında sıklıkla "vergi muafiyeti”(29 karar); Galata, Haslar ile Üsküdar kazalarında yoğunlukla "adi borç alacak ihtilafı”(sırasıyla 37, 29 ve 25 karar) konularına ilişkin sorunlar yaşanmıştır.18.yüzyılda İstanbul’daki toplumsal sorunların, çoğunlukla yönetilenler(reaya) arasında yaşandığı belirlenmiştir. Hem müracaat eden ve hem de şikayet edilen tarafl ar, çoğunlukla şehir merkezinde yaşayan Müslüman yönetilen reayadan müteşekkildir. İncelenen dönemdeki sorunların %31,2’sinin, 1775-1779 yılları arasındaki dönemde yaşandığı tespit edilmiştirKeywords : 18th Century, Istanbul, The Financial System of Istanbul, The Ottoman Finance, Istanbul Ahkâm Registers