- Uluslararası Medeniyet Çalışmaları Dergisi
- Vol: 2 Issue: 2
- KUZEY IRAK BÖLGESEL YÖNETİMİ’NİN 25 EYLÜL REFERANDUM KARARININ TÜRKİYE’NİN ULUS DEVLET KİMLİĞİNE ETK...
KUZEY IRAK BÖLGESEL YÖNETİMİ’NİN 25 EYLÜL REFERANDUM KARARININ TÜRKİYE’NİN ULUS DEVLET KİMLİĞİNE ETKİLERİ
Authors : Berat Akinci
Pages : 3-23
Doi:10.26899/inciss.31
View : 7 | Download : 3
Publication Date : 2017-11-01
Article Type : Other
Abstract :2010 yılında Tunus’ta başlayan "Arap Baharı” sonrasında Ortadoğu’da yaşanan gelişmeler her ne kadar maruz kalmış ülkeleri bire bir etkilese de, bu ülkelere komşu olan ve tarihi kökleri ile yakın bir ilişki ağının olduğu Türkiye’yi de yakından etkilemiştir. Özellikle Suriye’de başlayan ve daha sonra Irak’a sıçrayan olaylar, konuya bütüncül bakıldığında ateşin sadece bu ülkelerle sınırlı kalmayacağını da göstermektedir. Bölgenin yapısını ve geleceğini kendi istekleri doğrultusunda değiştirmek isteyen siyasal, etnik, dini/mezhepsel ve kültürel çatışmalar, Irak’ın kuzeyinde otonom bir yapıya sahip olan Bölgesel Kürt Yönetimi’nin de ulus devlet olma yolundaki iştahını kabartmıştır. Irak merkezi hükümeti tarafından anayasadan kaynaklanan haklarının verilmediğini de ileri süren Bölgesel Kürt Yönetimi, 25 Eylül 2017 tarihinde kendi kaderlerini kendilerinin belirlemek isteğini de yansıtan bağımsızlık referandumu yapmış ve referandumdan %92’i evet oyu çıkmıştır. Sonuçları itibariyle referandumun Ortadoğu’nun siyasi yapısını derinden etkileyeceği ve içerisinde çeşitli etnik ve mezhepsel farklılıklar taşıyan ulus devlet kimliğine sahip bölge ülkeleri için bir risk oluşturacağı muhtemel gözükmektedir. Böylesine bir referandumun ülkemiz açısından hali hazırda var olan etnik ayrılık taleplerine yönelik umutları yeşertebileceği ve böylelikle de ulus devlet kimliğinin erozyona uğrayabileceği ileri sürülmektedir. Referandum sonrası siyasal ve etnik çatışmaların etkileri göz önüne alındığında, tüm denklemlerin komşu ulus devletler açısından tekrar ele alınmasını gerektirecek nitelikte olduğu görülmektedir. Bu denklemde ülkemiz için olası adımlar arasında iki seçenek ön plana çıkmaktadır. Birincisi, Türkiye’nin bölgesinde etkin ve güçlü bir devlet olarak Irak’ın her ne sebeple olursa olsun etnik veya mezhepsel bölünmesine karşı çıkması ve toprak bütünlüğünün korunmasına yönelik politika geliştirmesidir. İkinci seçenek ise, referandum sonrası alınacak bağımsızlık kararının bir çatışma ve savaşa dönüştürülmeden bölge ülkeleri ile koordineli bir şekilde sonuçlandırılmasına yardımcı olunması noktasındadır. Ancak hükümetin son günlerde yaptığı açıklamalardan da anlaşılacağı üzere ülkemizin bu anlamda birinci seçenekten yana politika belirlediği görülmektedir. Bu çalışmada tarihsel ve kültürel bağlarımızın köklü olduğu Kuzey Irak Bölgesel Yönetimi’nin bağımsız bir devlet olma yolunda almış olduğu referandum kararının, ülkemizin ulus devlet yapısını nasıl etkileyeceği ve bu duruma karşı atılacak olası adımların ortaya konulması amaçlanmaktadırKeywords : Ulus devlet ve Türkiye, Kuzey ırak bölgesel yönetimi, 25 Eylül referandumu