- Uluslararası Kültürel ve Sosyal Araştırmalar Dergisi (UKSAD)
- Vol: 5 Issue: 2
- Raci Alkır’ın Hayatı Sanatı Ve Trt Repertuarında Kayıtlı Türkülerinin Ezgisel Analizi
Raci Alkır’ın Hayatı Sanatı Ve Trt Repertuarında Kayıtlı Türkülerinin Ezgisel Analizi
Authors : Ahmet Selçuk BAYBURTLU
Pages : 656-682
View : 5 | Download : 2
Publication Date : 2019-12-27
Article Type : Research
Abstract :Bu araştırma Raci Alkır’ın yaşam öyküsü, sanatsal özellikleri ve türkülerinin sanatsal özelliklerini saptamak amacı ile yapılmıştır. Bu araştırmanın yürütülmesinde literatür taraması ve betimsel durum analizi tekniği uygulanmıştır. Kayıtlardan ve literatür taramasından elde edilen bilgiler araştırmanın amacına ulaşmak için kullanılmıştır. Kullanılan bilgiler (veriler), belgesel kaynak tarama, çözümleme tekniği ile elde edilmiştir. Araştırma için, Erzurum ilindeki kütüphane ve kültür müdürlükleri gibi basılı kaynakların bulunduğu kurumlara gidilmiştir. Erzurum TRT sanatçılarıyla sözlü görüşmeler yapılmıştır. Konuya yönelik kaynaklar için dijital ortam taranmış, konu ile ilgili makale, bildiri, yüksek lisans ve doktora tezleri incelenmiştir. TRT repertuarında kayıtlı, konuya uygun olduğu düşünülen ve buna göre belirlenen 23 türkü içerik analizi yöntemiyle analiz edilmiştir. İçerik analizinde temel amaç, toplanan verileri açıklayabilecek kavramalara ve ilişkilere ulaşmaktır. Türkülerin makamları, form yapısı, usulleri, ayakları ( ezginin makamsal yapısı) sözleri incelenerek hece ölçüleri sayılmış ve konuları incelenmiştir. Araştırma sonuçlarına göre, Raci Alkır’ın TRT repertuarına kayıtlı 20 tane kırık hava, 3 tane de uzun hava eseri olduğu; makamsal yapısının incelemesine göre; 1 adet Hicaz, 7 Segâh, 8 Hüseyni, 4 Uşşak, 1 Nikriz, 2 Buselik, 2 Karcığar makamında türkülerinin olduğu; ayak yapısının incelemesine göre; 7 Misket Ayağı, 13 Kerem Ayağı, 3 Müstezat Ayağında türkülerinin olduğu; usul yapısının incelemesinden; 14/4’ lük 1 adet, 2/4’ lük 2 adet, 10/8’ lük 4 adet, 6/8’lük 3 adet, 4/4’ lük 9 adet türkü olduğu görülmektedir. Raci Alkır’ın TRT repertuarına kayıtlı eserinin konu ve hece sayısı incelendiğinde; 13’ lü 1, 15’li 2, 14’ lü 2, 12’ li 1, 11’ li 7, 10’ lu 1, 9’ lu 1, 8’ li 1, 7’ li 7 adet türküsünün olduğu anlaşılmıştır; konularının ise, aşk, dini duygular, yurt sevgisi, özlem, çevre sevgisi, memleket sevgisi, hasretlik çekme, doğa sevgisi olduğu saptanmıştır.Keywords : Raci Alkır, Türk Halk Müziği, Erzurum Türküleri ve Biçimleri