- Uluslararası İnsan ve Sanat Araştırmaları Dergisi
- Cilt: 8 Sayı: 3
- Çiftlik Güvenlik İdaresi’ni Eleştirel Teori ve Kültür Endüstrisi Kavramı Işığında Yeniden Düşünmek...
Çiftlik Güvenlik İdaresi’ni Eleştirel Teori ve Kültür Endüstrisi Kavramı Işığında Yeniden Düşünmek
Authors : Nadir Buçan
Pages : 303-331
View : 30 | Download : 27
Publication Date : 2023-09-20
Article Type : Research
Abstract :Bu araştırmanın konusu, Amerika Birleşik Devletleri tarihinin en büyük belgesel fotoğraf çalışması olarak tanımlanan ve belgesel fotoğrafta bir zirve noktası olarak nitelenen Çiftlik Güvenlik İdaresi (Farm Security Administration) tarafından gerçekleştirilen fotoğrafik belgeleme çalışmasıdır. 1935 ile 1943 yılları arasında gerçekleştirilen ve kısaca FSA olarak adlandırılan bu kolektif belgeleme çalışması, Büyük Bunalım’dan, kuraklık ve kum fırtınalarından en fazla etkilen kesim olan tarım işçilerinin içinde bulunduğu zorlu koşullara fotoğrafik görünürlük kazandırmak ve sorunlar hakkında kamuoyu oluşturarak toplumsal değişim sağlamak amacındaydı. Dolayısıyla, Çiftlik Güvenlik İdaresi çatısı altında gerçekleştirilen belgesel fotoğraf projesi, aynı zamanda ideolojik açılımları ve sonuçları olan bir çalışmaydı. Bu nedenle, bu araştırmada, Çiftlik Güvenlik İdaresi fotoğrafçıları tarafından üretilen fotoğrafik imgelerin politik değerini Frankfurt Okulu’nun geliştirmiş olduğu kültür endüstrisi kavramı ve eleştirel teori ışığında anlamak ve keşfetmek amacında olunmuş ve bu amacı gerçekleştirebilmek için imge çözümleme yöntemlerinden biri olan göstergebilimsel yöntem kullanılmıştır. Kültür ürünlerinin statükoyu üreten ve yeniden üreten yönlerini ifşa ederek, ideolojik ve söylemsel alanda oynadıkları rolü sorgulayan Frankfurt Okulu üyeleri, ekonomik düzeyden çok kültürel düzeyde neler olup bittiğini sorunsallaştırır. Frankfurt Okulu’nun bir üyesi olan Theodor Adorno ve Max Horkheimer, geliştirmiş oldukları kültür endüstrisi kavramıyla, geç kapitalizm koşullarında kültürün endüstrileştiğine ve bir kitle aldatmacasına dönüştüğüne göndermede bulunur. Endüstriyel kültür, doğal ve kendiliğinden bir kültür değil, kitleler için yukarıdan ve bilinçli bir biçimde programlanmış yapay bir kültürdür. Frankfurt Okulu üyelerinin toplum eleştirileri, aynı zamanda eleştirel teori olarak nitelenir ve eleştirel teori, geleneksel teori yani pozitivizm karşıtlığı üzerinden kendini tanımlar. Bilgiyi algıya eşitleyen ve böylece statükonun tarihselliğinin üstünü örterek onu değişmezmiş gibi göstermeye çalışan geleneksel teori, kapitalizmin bilim ve bilgi anlayışı olması nedeniyle eleştirel teorinin temel kritik uğraklarından biridir. Bu araştırmada, Çiftlik Güvenlik İdaresi tarafından gerçekleştirilen fotoğrafik belgeleme çalışmasının, doğalcı ve olgucu bir yaklaşım ortaya koyması nedeniyle, geleneksel teorinin epistemolojik sınırlarına karşılık geldiği sonucuna varılmıştır. Bu fotoğrafik araştırma, tarım işçileri hakkındaki gerçeği algılanabilir ya da gözlemlenebilir yönleriyle ele alması nedeniyle, izleyicide acıma ve merhamet gibi duygulanımlara yol açmış ve bu durum izleyicideki gerçek bir eleştirel tavrın önüne geçmiştir. Çiftlik Güvenlik İdaresi çalışması, toplumsal çelişkilerin tarihselliğini gizleyerek statükonun değişmezliğini vurgulamış ve toplumsal kontrolle sonuçlanmıştır. Bu nedenle, araştırmanın bir diğer bulgusu, Çiftlik Güvenlik İdaresi çalışması özelinde fotoğrafik medyumun bir kültür endüstrisi olarak işlev görmüş olmasıdır.Keywords : Çiftlik Güvenlik İdaresi, Fotoğraf, Belgesel Fotoğraf, Frankfurt Okulu, Kültür Endüstrisi, Eleştirel Teori, Geleneksel Teori.