- Ankara Eğitim ve Araştırma Hastanesi Tıp Dergisi
- Vol: 51 Issue: 3
- MULTİPLE SKLEROZLU HASTALARDA AĞRI, DÜŞME VE YAŞAM KALİTESİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ
MULTİPLE SKLEROZLU HASTALARDA AĞRI, DÜŞME VE YAŞAM KALİTESİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ
Authors : Melek Aykut Selçuk, Sühan Taşkin, Mehmet Onat Çakit, Burcu Duyur Çakit, Hakan Genç, Alper Gümüştepe, Gökhan Yardimci
Pages : 186-192
View : 39 | Download : 12
Publication Date : 2018-12-26
Article Type : Research
Abstract :Amaç Çalışmamızda Multiple Skleroz (MS)’lu hastalarda ağrılı bölgeler, ağrı tipleri, düşme öyküsü, manyetik rezonans görüntüleme (MRG)’de tutulan santral sinir sistemi (SSS) bölgeleri ve başlangıç semptomları ile bunların yaşam kalitesiyle olan ilişkilerini değerlendirmeyi amaçladık. Gereç ve Yöntemler Çalışmaya 14 erkek ve 26 kadından oluşan 40 MS’li hasta dahil edildi. Yaş, medeni durum, eğitim durumu, meslek, vücut kitle indexi (VKİ), başlangıç semptomu, tanı yaşı, hastalık süresi, hastalık tipi, son bir yıldaki atak sayısı, en son i.v pulse steroid tedavisinden sonra geçen süre, MS’ye yönelik ilaçlar, düşme öyküsü, ek hastalıklar, sigara ve alkol kullanımı sorgulandı. Ağrı şiddeti Vizüel Analog Skala (VAS), ağrı tipleri ve ağrılı bölgeler Hasta Ağrı Çizimi Ölçeği (HAÇ), yaşam kalitesi Multiple Skleroz Yaşam Kalitesi Ölçeği-54 (MSYKÖ-54) değerlendirmesinin total, fiziksel, mental, ağrı ile enerji skorları ve dizabilite Kurtzke’nin Genişletilmiş Dizabilite Durum Skalası (GDDS) ile değerlendirildi. Bulgular Yaş ortalaması 39,60 ±10,63, GDSS skoru ortalaması 3,28±1,65 olan hastaların %52,5'inde düşme öyküsü mevcuttu. MS hastalarının %47,5'inde hiç düşme öyküsü yokken, %10'ununda bir kere düşme ve %42,5'inde iki ya da daha fazla düşme öyküsü vardı. Hastaların %15'i yardımcı cihaz ve/veya ortez kullanıyordu. MS hastalarında en sık görülen başlangıç semptomları sırasıyla; görsel (%57,5), duyusal (%35), motor semptomlar (%30) ve denge bozukluğuydu (%10). Hastalarda MRG’de en sık tutulan bölgeler sırasıyla; serebrum (%85), servikal spinal kord (%55), torakal spinal kord (%42,5), beyin sapı (%20) ve serebellumdu (%17,5). Alt ekstremite (%52,5), üst ekstremite (%27,5), bel (%15), sırt (%15), boyun (%10) ve baş (%2,5) hastalarımızda en sık görülen ağrılı bölgelerdi. Acıma (%47,5), batma (%27,5), iğnelenme (%15) ve yanma (%7,5) MS’li hastalarda en sık görülen ağrı tipleriydi. MSQoL-54 total skoru meslek, eğitim durumu, atak sayısı, VAS, düşme öyküsü, alt ekstremite ağrısı ve hastalık tipiyle ilişkili bulundu. Sonuç MS’li hastalarda en sık görülen semptomlar akılda tutulmalı ve bu semptomların bir ya da bir kaçını bulunduran hastalar MS açısından gözden geçirilmeli ve ilgili bölüme yönlendirilmelidir. MS’li hastaların üçte ikisinde görülen ağrı, MS’ye spesifik semptomlar, atak sayısı, kas güçsüzlüğü, denge bozukluğu, eğitim seviyesi düzeltilerek, düşme riski taşıyan hastalar önceden tespit edilerek ve yorgunluk seviyesini azaltmayla ilgili önlemler alınarak hastaların yaşam kalitesi arttırılabilir.Keywords : Multiple Skleroz, düşme, yorgunluk, ağrı