- Uluslararası Halkbilimi Araştırmaları Dergisi
- Vol: 5 Issue: 2
- Âşık Ceyhûnî Hakkında Yeni Bilgiler
Âşık Ceyhûnî Hakkında Yeni Bilgiler
Authors : Eyüp Akman
Pages : 261-281
View : 11 | Download : 3
Publication Date : 2022-11-29
Article Type : Research
Abstract :On dokuzuncu yüzyıl, âşık edebiyatının zirve yaptığı bir yüzyıl olmuştur. On yedinci yüzyılda olduğu gibi bu yüzyılda da güçlü âşıklar, saz şâirleri yetişmiştir. Bu yüzyılın âşıklarının temel özelliği, az çok medrese tahsili görmeleri ve klasik edebiyattan etkilenmeleridir. Ayrıca bu yüzyılda İstanbul, âşıkların buluşma noktası olmuştur. İkbal için İstanbul’a gelen âşıklar, sanatının kuvveti ölçüsünde orada barınabilmiş ya da oradan ayrılmak zorunda kalmıştır. Sanat kabiliyeti yüksek olan âşık ve saz şairleri zaman zaman sarayda da bulunmuşlardır. Erzurumlu Emrah’ın çıraklarından Tokatlı Nuri’ye çırak olan Âşık Ceyhûnî, 19.yüzyılda yaşamış bir halk şairidir. Kaynaklarda üç tane Ceyhûnî’den söz edilmektedir. Bunlar, Karslı, Erzurumlu ve Zileli Ceyhûnî’dir. Karslı ve Erzurumlu Ceyhûnî hakkındaki bilgiler çok azdır. Yapılan çalışmalar daha ziyade Zileli Ceyhûnî üzerinedir. Biz bu çalışmamızda kısaca bütün Ceyhûnîler üzerinde durduk. Elimizdeki bir mecmuadan hareketle Ceyhûnî hakkında yeni bilgiler elde ettik. Kastamonulu Âşık Fevzi (1857-1917)’ye ait Fusûl-ı Âşıkân adlı şiir mecmuasında bulunan yedi adet Ceyhûnî mahlaslı şiiri inceledik. Şiirlerin üç tanesinin üzerinde yazan bilgiden hareketle bu şiirlerin Bitlisli Ceyhûnî adlı başka bir şâire ait olduğunu tartıştık.Keywords : Ceyhûnî, Kastamonu, Âşık Fevzi, Fusûl-ı Âşıkân, Bitlisli Ceyhûnî