- Uluslararası Halkbilimi Araştırmaları Dergisi
- Vol: 4 Issue: 6
- BAĞLAMIN EŞ VE BENZER METİN OLUŞUMUNA ETKİSİ: İZMİR’DEN DERLENEN BİR MASAL ÖRNEĞİ
BAĞLAMIN EŞ VE BENZER METİN OLUŞUMUNA ETKİSİ: İZMİR’DEN DERLENEN BİR MASAL ÖRNEĞİ
Authors : Nükte Sevim Derdiçok, Hande Devrim Küçükebe
Pages : 249-267
View : 15 | Download : 3
Publication Date : 2021-05-31
Article Type : Research
Abstract :Üzerinde fazla sayıda çalışma yapılmış halk bilgisi ürünlerinden biri olan masal, çeşitli işlevlere sahip bir anlatı türüdür. Masal türü, on dokuzuncu yüzyılda yapısal incelemeler ışığında sunulmuş olup yirminci yüzyıldan itibaren metnin kendisi dışında anlatıcı, dinleyici, anlatı zamanı ve mekânı ile işlevleri gibi bağlamsal özellikleriyle de ele alınmaya başlanmıştır. Masalın bağlamsal özelliklerinin ele alınmasıyla birlikte, metinlerin eş ve benzer metin hâlinde olma durumları ile ilgili daha kapsamlı ve doğru yorumlamalar getirilmiş durumdadır. Bu çalışmada, İzmir’in merkez ilçelerine bağlı Bostanlı ve Hatay semtlerinde 2009-2013 yıllarında yapmış olduğumuz derlemelerde karşılaştığımız bir masalın altı benzer metni üzerinden bağlamın eş ve benzer metin oluşumuna etkisini çözümlemeye çalıştık. Bu çözümlemede masalın anlatıcısı olan altı farklı kaynak kişinin anlatımlarından örnekler vererek metinlerdeki farklılık veya benzerlikler ile anlatıcı arasındaki ilişkiyi ele aldık. Söz konusu masal metinlerini, kaynak kişilerin kendi adlarını verdiğimiz versiyonlar olarak değerlendirip, anlatıcının metin üzerindeki etkisine işaret etmeye çalıştık.Keywords : masal, eş metin, benzer metin, anlatıcı, İzmir