- Uluslararası Beşeri Bilimler ve Eğitim Dergisi
- Vol: 2 Issue: 2
- Gaspıralı İsmail Bey'in Stratejik Öngörü ve Hedefleri Üzerine Eleştirel Bir Söylem Analizi
Gaspıralı İsmail Bey'in Stratejik Öngörü ve Hedefleri Üzerine Eleştirel Bir Söylem Analizi
Authors : Nazım MURADOV
Pages : 0-11
View : 5 | Download : 1
Publication Date : 2016-12-01
Article Type : Research
Abstract :Türk dünyasının modernleşmesinde çığır açan ünlü fikir adamı Gaspıralı İsmail Bey’in ilk kalem tecrübelerinden olan Bahçesaray Mektupları ve Rusya Müslümanları eserlerinden alıntıladığımız sekizer söylemi bu yazıda çözümlemeğe çalışacağız. Kırım’ın Simferopol (Akmescit) şehrinde yayımlanan Tavrida gazetesinde 1881 yılında Rusça tefrika edilen bu eserlerin 1880’lerde Rusya devlet dairelerinde gizli tartışmalara konu olduğu ve neden hedef haline getirildiği üzerinde de kısaca duracağız. Ünlü Rus misyoner Nikolay İlminski, sadece bu eserleri değil, genel olarak Tercüman gazetesini ve Gaspıralı İsmail Bey’i Rusya Dâhiliye Nazırlığı’na jurnallemiştir. Gaspıralı İsmail Bey, İlminski’nin Rusça yazdığı bu mektuplara ulaşmış, onlardan kendisi ve gazetesiyle ilgili olanlardan bazılarını Türkçeye çevirerek Tercüman’da yayımlamıştır. İlminski’nin sakıncalı bulduğu bu eserlerin Rus fikir akımlarını beslediğini, Avrasyacı teorisyenleri bile etkilediğini bu alanda yapılmış araştırmalardan yararlanarak aktarmaya çalışacağız. Bu makalede söylem analizi konusunun kuramsal çerçevesini belirlemek ve takip edeceğimiz yolu göstermek için yazıya ayrı bir alt başlık (bölüm) ekleyeceğiz. Bahçesaray Mektupları (BM) ve Rusya Müslümanları (RM) eserlerinde tespit ettiğimiz 10 + 36 söylemden ilk sekizer (toplam 16) tanesinin çözümleme denemesini yapacağız. Bahçesaray Mektupları’nın H. Necefoğlu – Y. Akpınar; Rusya Müslümanları’nın ise A. İbrahimov – Y. Akpınar çevirilerini kullanacağız. Çözümleme yaparken Willig’in, ‘Analiz Esnasında Cevaplanması Gerekenler, Beklenen Cevaplar’ başlıklı 6 maddeli kılavuz niteliğindeki tablosundan (Arkonaç 2014: 163) yararlanacağız. Söylem çözümlemesinin bir yöntem olmadığı gerçeğinden hareketle yapmaya çalışacağımız yorumları ‘analiz denemesi’ olarak adlandırcağız. Özellikle Rusya Müslümanları’ndaki [ve Gaspıralı’nın öteki fikir eserlerinde bulunan] diğer söylemleri başka bir yazıda ele almayı planlıyoruz.Keywords : Gaspıralı, Bahçesaray Mektupları, Rusya, Rusya Müslümanları, söylem, söylem analizi denemesi, Willig-Parker kılavuzu