- Ankara Anadolu ve Rumeli Araştırmaları Dergisi
- Vol: 4 Issue: 7
- "ARNAVUTLAR SOLYOTLAR", "İBRET TAŞI", "ALİ PAŞA" ROMANLARINDA ALİ PAŞA...
"ARNAVUTLAR SOLYOTLAR", "İBRET TAŞI", "ALİ PAŞA" ROMANLARINDA ALİ PAŞA KARAKTERİNİN KARŞILAŞTIRMALI ANALİZİ
Authors : Gözde ÖZLEM
Pages : 197-215
Doi:10.53838/ankarad.1216603
View : 30 | Download : 37
Publication Date : 2023-07-22
Article Type : Research Article
Abstract :Bu araştırmada Osmanlı Devleti’nin Gerileme dönemi içinde olan 1788 – 1821 yılları arasında Yanya Valisi olarak görev yapan Tepedelenli Ali Paşa’nın üç romandaki tezahürü incelenir. Bunlar, Ahmet Mithat Efendi’nin Arnavutlar Solyotlar, İsmail Kadare’nin İbret Taşı (Kamarja e Turpit) ve Alexandre Dumas’ın Tepedelenli Ali Paşa (Ali Pacha) adlı romanlarıdır. Bahsi geçen tarihî şahsiyetin sırasıyla Türk, Arnavut ve Fransız kökenli yazarlar tarafından tarihî gerçekler karşısında nasıl algılandığı karşılaştırmalı analizle verilir. Bu yazarların eserleri farklı sebeplerden dolayı seçilir. Osmanlıcılık bakış açısını her eserine yerleştiren Ahmet Mithat Efendi’nin eserinde, Paşa’nın, isyanından önce Hristiyan Solyotlar ile Müslüman Arnavutlar arasındaki çatışmalara odaklanır. Kadare’nin eserinde, Paşa’nın infazının etkileri ve düşündürdükleri işlenir. Dumas ise monagrafi ve kurgunun birbirine karıştığı bir eserde Paşa’yı başkahraman yapar. İncelemede öncelikle Paşa’nın hayatı ile ilgili bilinen tarihî gerçeklerden bahsedilir. Üç eserin ait olduğu siyasî, kültürel ve toplumsal ortama göre değerlendirilmesi yapılır. Ortaya çıkan yorum farklılıkları ve benzerlikleri tespit edilir.Keywords : Tepedelenli Ali Paşa, Roman Kahramanı, Roman, Balkanlar, Karşılaştırmalı Edebiyat