- Uluslararası Anadolu Sosyal Bilimler Dergisi
- Vol: 6 Issue: 4
- ERZURUM VE KELKİT YÖRELERİNE AİT ORTAK DÜĞÜN GELENEKLERİ ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME
ERZURUM VE KELKİT YÖRELERİNE AİT ORTAK DÜĞÜN GELENEKLERİ ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME
Authors : Ali Çiçek
Pages : 1324-1339
Doi:10.47525/ulasbid.1183386
View : 7 | Download : 3
Publication Date : 2022-12-31
Article Type : Research
Abstract :Bu çalışmada, Erzurum ve Kelkit yörelerine ait düğün geleneklerinin ortak yanları üzerinde durulacaktır. İnsanlık tarihi kadar eski olan düğün geleneklerinin tanıtılması, yaşatılması ve yeni nesillere aktarılması hususu, milli kültürün devamlı ve tarihi olması açısından önem arz etmektedir. İnsan hayatının en önemli dönüm noktalarından biri; aile ve toplum hayatının temelini teşkil etmeye vesile olan evlilik yapısıdır. Evliliğin resmi ve dini merasimlerinin yanında özellikle gelenekler içerisinde de icra olunan önemli ve uzun bir süreci ¬bulunmaktadır. Bu süreçte icra edilen düğün etkinlikleri, ana hatları bakımından Türkiye’nin hemen her yerinde birbirine benzerlik ortaya koymasına rağmen, bazı noktalarda ilden ile, ilçeden ilçeye ve bazen kısmen de olsa köyden köye farklılıklar gösterebilmektedir. Toplum hayatının temel dinamiklerinden olan geleneklerin büyük bir çoğunluğu, insanların yararına olmak üzere olumlu ögelerden meydana gelmektedirler. Ancak özellikle düğün geleneklerinin bazı aşamalarında, çeşitli tarihi dönemlerden kaynaklanan veya bazı vesilelerle kültür değişimleri sonucu ortaya çıkan birtakım olumsuzluklar da bulunmaktadır. Toplumumuzun tarihi ve kültürel köklerinden gelen gelenekler, kanunlar gibi yaptırım gücüne sahip olmasalar bile toplumsal hayatın kurulmasında ve işletilmesinde çok önemli görevler üstlenmektedirler. Hayatın hemen her alanıyla ilgili bulunan bu unsurların büyük bir kısmında toplum yararına olan birçok güzellik bulunmaktadır. Bu çok sayıdaki geleneklerin en önemlilerinden biri de düğün gelenekleridir. Birçok ortak özellikler taşımaları sebebiyle ülkemizin çeşitli yörelerine ait düğün gelenekleri arasında büyük benzerlikler bulunmaktadır. Bu çalışmada ele alınan Erzurum ve Kelkit yörelerine ait düğün gelenekleri de bu gerçeklikten hareketle konu edinilmiştir. Kelkit yöresindeki düğün gelenekleri ele alınırken bunların çok önemli bir kültür merkezi olan Erzurum yöresine ait düğün gelenekleriyle olan kesişme noktaları öne çıkarılmıştır. Bu husustaki farklılıklar ise yörelerin kendilerine özgü sosyal, kültürel ve ekonomik vb. yapılarından doğmaktadır. Ayrıca geleneklerden bazıları zamanla kaybolurken, bazıları da birtakım değişikliklere uğrayarak yeni şekillere bürünmek suretiyle varlıklarını devam ettirmektedirler. Ancak değişiklik süreçleri çok çeşitli şartlara bağlı olarak farklı zaman dilimleri içerisinde ortaya çıkmaktadır. Bu araştırmada gerek Erzurum gerekse Kelkit yörelerine ait düğün gelenekleriyle ilgili olarak yapılmış bilimsel çalışmalardan yararlanıldı. Konunun açıklanması için Erzurum’un kültürel ve geleneksel yanlarını bilen ve hâlen Erzincan Binali Yıldırım Üniversitesinde çalışan Erzurumlu beş akademisyenin görüşlerine başvurulmuştur. Aynı şekilde bu konuyla ilgili olarak Kelkit’te de on kişiyle görüşüldü.Keywords : Düğün, Gelenek, Erzurum, Kelkit