JEODİN NEDİR?
Authors : Bülent Güner
Pages : 1251-1267
View : 10 | Download : 4
Publication Date : 2022-12-31
Article Type : Research
Abstract :Dünyada 11 Eylül (2001) saldırıları sonrasında, yeni bir askeri ve politik konsept gelişmiştir. ABD öncülüğünde şekillenen bu yeni konsept özetle; dinsel aşırılık taşıyan akımlarla ve terörle küresel ölçekte mücadele edilmesini benimsemektedir. Bu konsept günümüzde de geçerlidir. Nitekim bugünün dünyasında aşırı akımlar ve terör, önemli bir askeri ve siyasi müdahale gerekçesi sayılmaktadır. Din - siyaset ilişkisinin tarihi çok eskilere dayanmaktadır. Bu birliktelik zaman zaman dini inançların, siyasetin ana aktörü durumuna gelmesine yol açmıştır. Bu gelişmeler, yeni yaklaşımları ve yeni kavramları da beraberinde getirmektedir. Jeodin de bu bağlamda ihtiyaç duyulan ve üzerinde düşünülmesi gereken bir kavram olarak ortaya çıkmıştır. Jeodin, en kısa tanımla; jeopolitik amaçları gerçekleştirmek için din olgusunun kullanılmasıdır. Tarihin eski dönemlerinden bugüne, jeodin paradigması içinde değerlendirilebilecek pek çok fenomen bulunmaktadır. Buna rağmen jeodin olgusu nispeten geç kavramsallaşmıştır. Bu gecikmenin önemli nedenlerinden biri, din unsurunun, jeopolitiğin diğer verileri içerisinde daha geri planda kalmasıdır. Ancak jeodin kavramı, özellikle Ortadoğu ve Asya’da yaşanan din odaklı güncel siyasi gelişmeler sonucunda, tarihsel bir gereklilik olarak dünya gündemine taşınmıştır. Ayrıca 20. yy’ın ikinci yarısından itibaren küresel ölçekte artan dindarlaşma eğilimi dinleri, kültürel ve politik bir kavram olarak yeniden öne çıkarmış ve popüler bir siyasi konu haline getirmiştir. Jeodini yaklaşıma göre din olgusu, toplumsal ve siyasal bir öge olarak, çağlara uyum yeteneğine sahiptir ve dönüşebilir niteliktedir. Dinler, bu özellikleri sayesinde, tarih boyunca önemli bir jeopolitik unsur ve siyasetin etkin bir bileşeni olmuştur. Bu çalışma, tarihten bugüne gelişen çeşitli jeopolitik ve politik olaylar çerçevesinde, bir bilim alanı olarak jeodinin ortaya çıkışını ve yaklaşımlarını değerlendirmeyi amaçlamaktadır. Güncel ve tarihi siyasal gelişmeler çalışmamızın ana veri kaynaklarını oluşturmaktadır. Çalışmamız, jeodin kavramının teorisine ve kavramın oturduğu tarihsel zemine odaklanmıştır. Jeodin, çağımızın anlaşılabilmesi için gerekli bir kavramdır.Keywords : Jeopolitik, Jeodin, Din, 11 Eylül, Politika