- Uluslararası Anadolu Sosyal Bilimler Dergisi
- Vol: 6 Issue: 3
- YENİ BİR İSTİHDAM BİÇİMİ OLARAK DİJİTAL MERKEZİYETSİZ OYUNLAR: AXIE INFINITY ÖRNEĞİ
YENİ BİR İSTİHDAM BİÇİMİ OLARAK DİJİTAL MERKEZİYETSİZ OYUNLAR: AXIE INFINITY ÖRNEĞİ
Authors : Kerim Eser AFŞAR
Pages : 1139-1153
View : 6 | Download : 3
Publication Date : 2022-08-31
Article Type : Research
Abstract :Dijital kapitalizmde istihdam olgusu, Covid-19 pandemisiyle birlikte değişime uğramıştır. "Serbest uzaktan işler” (freelance remote jobs) gibi istihdam biçimleri giderek yaygınlaşmıştır. Bu çalışmanın amacı, dijital oyunculuğun bir istihdam biçimi haline gelmesinin kabulü durumunda emek-değer teorisinin argümanlarının işlevselliğini tartışmaktır. Bu tartışma, "oynadıkça kazan” (play to earn/P2E) tipi oyunların yeni bir istihdam biçimi olarak tanımlanmasının mümkünlüğü üzerine temellendirilmektedir. Bu amaçla merkeziyetsiz (kripto) oyunlar içinde en yüksek piyasa değerine sahip olan Axie Infinity oyunu, vaka çalışması yöntemiyle analiz edilmiştir. Elde edilen bulgulara göre Filipinler, Venezuella ve Brezilya gibi az gelişmiş ülkelerdeki öğrenciler ve işsizler için dijital oyunculuk, yeni bir istihdam biçimi haline gelmiştir. Oyun dinamikleri içinde algoritmik olarak yaratılan dijital kıtlık olgusu, oyunların bir "değer” yaratmasını mümkün kılmaktadır. Oyun içinde yaratılan dijital değerler, hem emek-değer teorisi hem de subjektif değer teorisiyle açıklanabilir olgulardır. Merkeziyetsiz oyunların regüle edilemeyen doğası nedeniyle, sömürü mekanizmaları ilksel birikime benzer dinamikleri beraberinde getirebilmektedir. Kripto varlıkların yüksek volatiliteleri nedeniyle dijital emekçilerin günlük "ücretleri” esnektir; ücret katılıklarının olmaması, dijital emekçilerin ücretlerinin tümüyle "piyasa mekanizması” tarafından belirlenmesine neden olmaktadır. Blok zinciri altında ortaya çıkan merkeziyetsiz oyunlardaki istihdam biçimlerinin, ponzi finansman ya da rant teorisi bağlamında analiz edilmesi, çoğu zaman olguyu anlamayı zorlaştırmaktadır. Bir başka deyişle milyonlarca kişinin meydana getirdiği merkeziyetsiz otonom organizasyonları (DAO) finansal balon ya da kitlesel çılgınlık olarak ele almak realiteyi yeterince açıklayamamaktadır. Bu nedenle makalede, merkeziyetsiz oyunların değer teorisi bağlamında ele alınmasının işlevsel olduğu iddia edilmektedir.Keywords : Blok Zinciri Teknolojisi, Merkeziyetsiz Oyunlar, Dijital Kapitalizm, Yeni İstihdam Biçimleri