MÜTAREKE DÖNEMİ ve KÜRTLER
Authors : Mehmet Veysel KARATAŞ
Pages : 980-995
Doi:10.47525/ulasbid.1137314
View : 5 | Download : 2
Publication Date : 2022-08-31
Article Type : Research
Abstract :1908’de İttihat ve Terakki Cemiyeti’nin çabaları sonucunda II. Meşrutiyet ilan edildi. İlanın hemen ardından göreli bir özgürlük atmosferi hâkim olmaya başladı. Ancak 1913’te İttihat ve Terakki’nin iktidara tam olarak sahip olmasıyla birlikte Osmanlı sınırları içindeki bütün muhalefet baskı altına alındı. Bu baskı süreci Birinci Dünya Savaşı’nın sona ermesine kadar devam etti. Savaştan sonra imzalanan Mondros Mütarekesi ile hem İttihat ve Terakki İktidarı hem de Osmanlı Devleti fiili olarak son buluyordu Tarafların rıza göstereceği kalıcı bir barış antlaşması imzalanana kadar Mütareke dönemi bir belirsizlik dönemi vasfına sahipti. Bu süreçte savaş mağlubu Osmanlı Devleti’nin akıbetinin ne olacağı belirsizdi. Bu dönemde Türkler ve Kürtler gibi Osmanlı’nın asli unsurları da dâhil olmak üzere diğer azınlıklar da kendi statüleriyle ilgili olarak İtilaf Devletleri ile muhtelif girişimlerde bulunuyorlardı. Bu girişimlere Wilson İlkeleri yön veriyordu. Milli Mücadele öncesi Mütareke’nin bu belirsiz ortamında İtilaf Devletleri ile yapılan görüşmeler öncelikli olarak Doğu’da Ermeni, Batı’da ise Rum tehdidini önlemeye yönelikti. Dönemin dernekleri, kulüpleri ve yayınları gibi oluşumlar çerçevesinde yürütülen bu çabalar ayrıca o dönemin milliyetçiliğinin analizini de mümkün kılmaktadır. Bu çalışmanın amacı, literatür taraması yöntemine dayalı olarak Mütareke şartlarının belirsizliği çerçevesinde Türk ve Kürt milliyetçiliğini analiz etmek; bu dönemdeki milliyetçiliklerin benzerlik ve farklılıklarına yönelik tespitlerde bulunmaktır.Keywords : Mütareke, Osmanlı Devleti, Milliyetçilik, Wilson İlkeleri