- Uluslararası Anadolu Sosyal Bilimler Dergisi
- Vol: 6 Issue: 3
- THE REFLECTIONS OF THE MEANINGS ATTRIBUTED TO THE INSTITUTION OF "FAMILY" ON MIND MAPS
THE REFLECTIONS OF THE MEANINGS ATTRIBUTED TO THE INSTITUTION OF "FAMILY" ON MIND MAPS
Authors : Büşra ERGİN, Esra ERGİN, Mert DEMİRSÖZ
Pages : 1111-1138
Doi:10.47525/ulasbid.1132986
View : 14 | Download : 2
Publication Date : 2022-08-31
Article Type : Research
Abstract :Günümüzde modernleşmenin etkisiyle aile yapılarında önemli değişiklikler meydana gelmiştir. Bu değişimden ailedeki bireylerin rolleri, ailenin işlevleri, aile yapısı, aile içi iletişim gibi birçok faktör etkilenmiştir. Aile yapılarındaki bu farklılıktan genç yetişkinlerin aileye bakış açısı da önemli ölçüde etkilenmektedir. Bu çalışmada okul öncesi öğretmen adaylarının aile algılarının zihin haritaları aracılığıyla incelenmesi amaçlanmıştır. Nitel araştırma deseninde tasarlanan araştırmaya etkili iletişim ve aile eğitimi dersi alan 50 okul öncesi öğretmen adayı katılmıştır. Veri toplama aracı olarak kullanılan zihin haritaları ile öğretmen adaylarının "aile" kavramına ilişkin zihinsel imgeleri belirlenmeye çalışılmıştır. Öğretmen adaylarının zihin haritalarından elde edilen temalar yedi başlık altında toplanmıştır. Bu başlıklar; "aile türleri ile ilgili temel kavramlar, aile işlevleriyle ilgili temel kavramlar, aile üyeleriyle ilgili temel kavramlar, aileye yönelik duygularla ilgili temel kavramlar, aile değerleriyle ilgili temel kavramlar, iletişim ile ilgili temel kavramlar, aile bütünlüğünü bozan unsurlarla ilgili temel kavramlar” olarak belirlenmiştir. Temaların belirlenmesinde ana dallar esas alınmış ve kodların belirlenmesinde alt dallar kullanılmıştır. Kodların oluşturulmasında resim ve kelimeler dikkate alınmış ve kodlar ilgili temalar içerisine yerleştirilmiştir. Ayrıca analiz sonuçları frekans, frekans ortalamaları ve yüzdeler olarak ifade edilmiştir. Araştırmada aile türleri ile ilişkilendirilen temel kavramlar; yerleşim yeri, otorite, büyüklük, biyolojik ve koruyucu aile temaları altında toplanmıştır. Bu kategoride okul öncesi öğretmen adaylarının zihin haritalarında ağırlıklı olarak yer verdikleri temanın büyüklüğe göre aile olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Aile işlevlerine göre yapılan sınıflandırmada oluşturulan temalar; biyolojik işlevler, psikolojik işlevler, eğitim işlevleri, toplumsal işlevler, kültürel işlevler, ekonomik işlevler olarak belirlenmiştir. En yüksek frekansa sahip temanın toplumsal işlevler olduğu saptanmıştır. Araştırmada aile bireyleri ile ilişkilendirilen temel kavramlar çekirdek aile ve geniş aile temaları altında toplanmış olup, çekirdek aile temasının daha baskın olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Aileye yönelik duygular olumlu ve olumsuz duygular alt temalarında kategorize edilmiştir. Okul öncesi öğretmen adaylarının zihin haritalarında aileye yönelik olumlu duygulara daha çok yer verildiği görülmüştür. Ailenin sahip olduğu değerler ile ilişkilendirilen temel kavramlara yönelik temalar; güç, evrenselcilik, iyilikseverlik, geleneksellik, uyma ve güvenliktir. Bu kategoride iyilikseverlik ve geleneksellik en yüksek frekansa sahip temalardır. İletişim ile ilişkilendirilen temel kavramlar; tutumlar, çevre ile iletişim, aile içi iletişim, teknoloji araçları, doğru iletişimin çıktıları olarak temalara ayrılmıştır. Bu temalar içerisinde en yüksek frekansa sahip temalar; tutumlar ve aile içi iletişimdir. Aile bütünlüğünü bozan unsurlar kategorisinde sevgisizlik ve geçimsizlik temel kavramlarının en yüksek frekansa sahip olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Bu çalışmada zihin haritaları öğretmen adaylarının aile algılarının ortaya çıkarılmasında etkili olmuştur.Keywords : Zihin Haritası, Aile Algısı, Üniversite Öğrencileri, Ebeveyn/Çocuk Ilişkileri, Ebeveynler.