- Uluslararası Anadolu Sosyal Bilimler Dergisi
- Vol: 6 Issue: 3
- KANUN İCRACILIĞINDA "ÇEKTİRME TEKNİĞİ" VE KULLANIMINA YÖNELİK BİR ÇALIŞMA
KANUN İCRACILIĞINDA "ÇEKTİRME TEKNİĞİ" VE KULLANIMINA YÖNELİK BİR ÇALIŞMA
Authors : Emre ERDOĞAN
Pages : 948-962
Doi:10.47525/ulasbid.1129773
View : 8 | Download : 2
Publication Date : 2022-08-31
Article Type : Research
Abstract :Kanun sazı teknik yönden Türk müziğinin en zengin çalgıları arasında yer almaktadır. Özellikle Türk müziğinin naif özelliklerinin yanı sıra Batı musikisinin teknik özellikleri de kanun sazında rahatlıkla kullanılabilmektedir. 1900’lü yılların başında elde edilebilen kanun kayıtlarıyla birçok icra şekli, dolayısıyla icra tekniği tespit edilebilmiştir. Bu teknikler günümüze dek uygulanmış, geliştirilmiş ve başka tekniklerle harmanlanıp başka kullanımlara evrilmiştir. Bu tekniklerin en başında ise "Çektirme” başka deyişlerle çekerek, sürüme, süpürme gibi tabirlerle de anılan teknik kullanım gelmektedir. 20.yüzyıl itibariyle her kanun icracısının sıklıkla fakat farklı yöntemlerle kullandıkları bu teknik literatürde henüz geniş ölçekte değer bulamamıştır. Özellikle günümüz kanun icracılarından Ahmet Meter ve Halil Karaduman bu teknik kullanımı bilinçli şekilde kullanmışlar ve çektirme tekniğinin dikkat çekmesi hususunda öncü rol oynamışlarıdır. Bu çalışmada çektirme tekniğinin hem literatüre kazandırılması hem de bu tekniğin kullanılabilirliğinin arttırılması amaçlanmaktadır. Nitel araştırma yöntemiyle hazırlanmış bu çalışma bir durum çalışmasıdır. Çalışmada içerik analizi ve doküman analizi teknikleri kullanılmıştır. Bu doğrultuda çektirme tekniğinin tarihsel kullanım esasları üzerine bilgilere yer verilmesinin yanı sıra günümüz kullanımıyla bir köprü oluşturulup eldeki veriler çerçevesinde betimlemeler yapılmıştır. Daha sonra elde edilen bulgular neticesinde çektirme tekniğinin nasıl bilinçli bir teknik kullanım haline getirileceği hususlarına değinilmiştir. Çalışmanın son bölümünde çektirme tekniği kullanımı bir eser üzerinden detaylı bir şekilde irdelenmiştir. Çalışma, sadece çektirme tekniğinin günümüz literatürüne kazandırılması bakımından değil ayrıca sağ el kullanımının daha etkili kullanımı açısından da önemlidir. Çalışma sonucunda çektirme tekniğinin kanun icracıları için zaruri bir çalışma alanı olduğu, bu tekniğin bilinçli bir şekilde kanun eğitimi verilen kurumlarda anlatılıp öğretilmesi gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.Keywords : Çektirme tekniği, Kanun, Etüt, Eser icrası