- Uluslararası Anadolu Sosyal Bilimler Dergisi
- Vol: 6 Issue: 2
- İSİM-FİİL VE SIFAT-FİİL YAPILARININ TÜRK DİLİ VE FRANSIZ DİLİ AÇISINDAN KARŞILAŞTIRMALI OLARAK İNCEL...
İSİM-FİİL VE SIFAT-FİİL YAPILARININ TÜRK DİLİ VE FRANSIZ DİLİ AÇISINDAN KARŞILAŞTIRMALI OLARAK İNCELENMESİ
Authors : Ali Çiçek
Pages : 692-700
Doi:10.47525/ulasbid.1093596
View : 9 | Download : 4
Publication Date : 2022-05-31
Article Type : Research
Abstract :Bu makalede, fiilimsi üst başlığı altında yer alan isim-fiil (mastar), sıfat-fiil ve zarf fiil kuruluşlarından isim-fiil ve sıfat-fiilin Türkçe ve Fransızcadaki yapıları, kullanışları ve özellikleri karşılaştırmalı bir biçimde ele alınacaktır. Fiilimsilerin hem Türkçede hem de Fransızcada birbirine benzemeyen bazı özellikleri hariç, genelde kuruluşları bakımından birbirine yakın benzerlikler sergiledikleri görülmektedir. Bu ortak özellikler öncelikle bazı dil bilgisi terimlerinin isim olarak karşılanışında ortaya çıkmaktadır. Mesela, birtakım Türkçe dil bilgisi kitaplarında sıfat-fiil yerine partisip (Fr. participe), aynı şekilde zarf-fiil yerine gerundium (Alm. gerudium, Fr. gérondif ) terim isimleri kullanılmaktadır. Bunun için öncelikle bu ögelerin çeşitli verilere göre Türkçe ve Fransızcadaki dil bilgisi yapıları, hangi şekilde kullanıldıkları, ardından bu iki dil bilgisi teriminin söz konusu iki dile göre benzer ve farklı özellikleri üzerinde durulacaktır. Bu makalede, fiil kök ve gövdelerinden türetilen ve Türkçede isim sıklığında ve yaygın olarak kullanılmakta olan isim-fiil ve sıfat-fiil yapıları ile Fransızcada isim karşılığı olarak kullanılan mastar (Fr. infinitif) ve aynı şekilde isim ve sıfat olarak kullanılan partisip ( Fr. participe) yapıları karşılaştırmalı olarak ele alınmıştır. Karşılaştırma için her iki dilde bu iki yapının önce kısa tanımları ardından yapılış şekilleri ve kullanışları çeşitli örneklerle ortaya konulmaya çalışılmıştır. Türkçe isim-fiil ve sıfat-fiil ekleri verilirken bazılarının tarihi gelişimi, uğradıkları değişlikler ve günümüzdeki kullanımları çeşitli kaynaklara göre ayrı ayrı başlıklar hâlinde ele alınmıştır. Özellikle sıfat-fiillerin dilde ortaya koydukları zamana dayalı işlevleri, aynı kelime çeşidinin Fransızcadaki kullanımlarıyla karşılaştırılmıştır. Ayrıca mevcut makalede bu iki kelime çeşidinin Türkçe ve Fransızcada oluşturdukları isim-fiil ve sıfat-fiil gruplarının önemi, cümle kuruluşlarındaki fonksiyonları üzerinde durulmuştur. Bu inceleme esnasında sözü geçen iki dildeki birtakım sözlükler, konuyla ilgili bazı makaleler ve yapılan diğer çalışmaların bir kısmından yararlanılmış ve Türkçe ile Fransızcanın isim-fiil ve sıfat-fiil yapılarını kullanma yetenekleri değerlendirilmiştir.Keywords : İsim-fiil, sıfat-fiil, Türkçe, Fransızca, fiilimsi