- Uluslararası Anadolu Sosyal Bilimler Dergisi
- Vol: 5 Issue: 4
- ÖĞRETMENLERİN KAPSAYICI İŞLEVİNİN ÖĞRENME İLİŞKİLERİ BAĞLAMINDA NİTEL YÖNTEMLE ARAŞTIRILMASI...
ÖĞRETMENLERİN KAPSAYICI İŞLEVİNİN ÖĞRENME İLİŞKİLERİ BAĞLAMINDA NİTEL YÖNTEMLE ARAŞTIRILMASI
Authors : M. Can Hasateş, Özden Bademci, Neslihan Zabci
Pages : 1486-1514
View : 18 | Download : 4
Publication Date : 2021-12-31
Article Type : Research
Abstract :Alanyazında öğretmenlerle ilgili çalışmaların daha çok öğretmenlerin mesleki algı ve doyumları ile öğretmenlik mesleğinde fark yaratılması gibi konulara odaklandığı görülmektedir. Öğretmen-öğrenci ilişkileri, öğrencilerin sosyal duygusal ihtiyaçları karşısında öğretmenlerin kapsayıcı işlevi hakkındaki araştırmaların ise Türkiye’de sınırlı olduğu anlaşılmaktadır. Bu çalışmanın amacı öğretmenin kapsayıcı işlevinin öğretmen- öğrenci ilişkisi bağlamında ve öğretmenin bakış açısıyla ele alınmasıdır. Araştırmanın katılımcılarını İstanbul’un farklı bölgelerinde yaşayan eğitimin çeşitli kademelerinden 11 öğretmen oluşturmaktadır. Öğretmenler ile yarı yapılandırılmış derinlemesine görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Öğretmenlerin söylemlerinin analizi tema analizi ve yorumlayıcı fenomenolojik analiz yöntemleriyle yapılmıştır. Analizler sonucunda "öğretmen- öğrenci ilişkileri”, "öğretmenin kaynakları” ve öğretmenin kapsanma ihtiyacı” ana temalarına ulaşılmıştır. "Sınıf içinde/dışında öğretmen- öğrenci ilişkisi”, "otantisiteye karşı öğretmen tipolojisi”, "duyguların kapsanma(ma)sı”, "öğretmenin rol ve işlevleri”, öğrenmeye etki eden duygusal faktörlere sınıf dışında çözüm arama”, "kaynak olarak çocuklar”, "ekip çalışması”, "takdir edilme”, "aktif katılım”, "veli ile ilişkiler”, "duygusal yük (okul dışına taşan duygular: sindirme ihtiyacı)”, "mesleğe hazır oluş” , "daha fazla psikoloji ve hizmet içi eğitim” ve "dinlenilmenin terapötik ve motive edici etkisi” alt temalarına ulaşılmıştır. Öğretmenlerin öğrencileri ile akademik performansa dayalı ilişki kurdukları, öğrencileri ile ilişkilerinin sınıf içinde ve dışında farklılaştığı, öğrencilerin sosyal-duygusal ihtiyaçlarının öğretmen- öğrenci ilişkisinin dışında tutulduğu, öğrenciye karşı empatik yaklaşımın bir risk olarak değerlendirildiği, öğretmenlerin kendilerinin ve öğrencilerinin sosyal-duygusal ihtiyaçlarına farkındalıklarının sınırlı olduğu anlaşılmıştır. Araştırmanın bulguları öğretmenlerin öğrencilerini kapsayabilmeleri için öncelikle kendilerinin kapsanması ihtiyacını ortaya koymaktadır. Akademik başarıya odaklı bir öğretmen-öğrenci ilişkisinin kendi sosyal ve duygusal gereksinimleri kapsanmayan öğretmenlerin, kendilerini bilinç-dışı koruma stratejisi olarak düşünülebilir. Çalışma ayrıca, klinik psikoloji ve eğitim psikolojisi alt alanlarının kesişim noktalarına işaret etmesinin yanı sıra klinik psikolojinin sadece birey odaklı araştırmalar ve/veya müdahalelerde değil, eğitim ve okul gibi toplum temelli çalışmalar içerisindeki önemini ortaya koymaktadır.Keywords : Öğretmen-öğrenci ilişkisi, kapsayıcı işlev, öğretmenlerin kapsayıcı işlevi, öğrenmede sosyal-duygusal ihtiyaçlar.