TÜRKİYE’DE MALİ İLLÜZYON
Authors : Mert Biçer, Güner Tuncer
Pages : 62-76
View : 20 | Download : 2
Publication Date : 2022-06-30
Article Type : Research
Abstract :Mali illüzyon olgusu, vergi ve benzeri kamu gelirlerinin şeffaflıktan uzak olması nedeniyle kamu finansman bedelini oluşturan vergi fiyatının eksik tahmin edilmesinin, kamusal mal ve hizmetlere yönelik talep artışıyla sonuçlanarak, kamu harcamalarını ve vergisel yükümlülükleri artırması şeklinde ifade edilmektedir. Buradan hareketle bu çalışmanın amacı, Türkiye özelinde mali illüzyonun varlığını ölçmektir. Bu amaçla, 2006-2020 dönemi için iller bazında çeşitli vergi kalemlerine ait veriler ile dolaylı-dolaysız vergi gelirlerine ait veriler, tahsilat değerleri dikkate alınarak derlenmiş ve birincisi Herfindahl-Hirschman indeksi, ikincisi dolaylı-dolaysız vergi gelirleri oranı olmak üzere iki temel yöntem dahilinde bir indeks hesaplaması gerçekleştirilmiştir. Herfindahl-Hirschman indeksi sonuçları, HH indeksi en yüksek olan vergi kaleminin şans oyunları vergisi; en düşük indekse sahip olan vergi kaleminin ise belirli dönemlerde değişiklik göstermesine rağmen gelir vergisi olduğunu göstermektedir. Bununla birlikte, dolaylı vergilerin HH indeksi toplam değerinin, dolaysız vergilere kıyasla oldukça fazla olması ve ortalama olarak dolaysız vergilerin %34, dolaylı vergilerin %66 oransal dağılıma sahip olması, incelenen dönemlerde Türkiye özelinde mali illüzyonun görüldüğüne işaret etmektedir.Keywords : Herfindahl- Hirschman İndeks, Kamu Tercihi İktisadı, Mali İllüzyon