- Uludağ Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Dergisi
- Vol: 26 Issue: 2
- GRANÜLER TABAKALARIN FONKSİYONEL DERECELENDİRİLMESİ İLE ESNEK ÜSTYAPILARDA YORULMA VE TEKERLEK İZİND...
GRANÜLER TABAKALARIN FONKSİYONEL DERECELENDİRİLMESİ İLE ESNEK ÜSTYAPILARDA YORULMA VE TEKERLEK İZİNDE OTURMA DAYANIMININ ARTIRILMASI
Authors : Murat Bostancioğlu
Pages : 557-572
Doi:10.17482/uumfd.848059
View : 7 | Download : 3
Publication Date : 2021-08-31
Article Type : Research
Abstract :Trafik yükü ve çevresel etkiler altındaki karayolu esnek üst yapılarında meydana gelen temel iki bozulma tipi yorulma çatlakları ve tekerlek izinde oturmadır. Yağış sularının alt tabakalara nüfuz etmesi, agrega-bitüm adezyonun bozulması, yapısal göçmeler, tekerlek-kaplama temasının ve trafik güvenliğinin azalması bu bozulmaların olumsuz yönleri arasında sayılabilir. Bitüm veya karışım modifikasyonu ve yüzey tabakası gradasyonunun değiştirilmesi yorulma çatlakları ve tekerlek izinde oturma problemlerine karşı alınabilecek önlemler arasında sayılabilir. Bu çalışmada yolun hizmet ömrünün artırılması amacıyla lineer fonksiyonel derecelendirme uygulaması yapılmıştır. Granüler alttemel ve temel tabakalarının alt tabakalara bölünmesi ve belirli bir kurala göre rijitliklerinin değiştirilmesi esasına dayanan bu yaklaşımda yüzey tabakası-temel ve alttemel-taban zemini ara kesitlerinin güçlendirilmesi amaçlanmıştır. Mekanistik-ampirik üst yapı dizaynı esas alınarak yapılan analizlerde Asfalt Enstitüsü yöntemine göre yolun yorulma ömrünün %62,3, sürekli deformasyon (tekerlek izinde oturma) ömrünün %36,4’e varan oranlarda arttığı belirlenmiştir. Fonksiyonel derecelendirme ile alt tabakalara ayrılan tabakanın ortalama rijitliğinin değişmiyor olması ve sağlanan iyileşmenin teorik olarak ek maliyet gerektirmemesi çalışmanın dikkat çekici bir diğer yönü olarak vurgulanabilir.Keywords : Yorulma, Tekerlek izinde oturma, Fonksiyonel derecelendirme, Mekanistik-Ampirik Dizayn, Kaplama ömrü