- Türkiye Siyaset Bilimi Dergisi
- Vol: 5 Issue: 1
- Pretoryenizmin Sürekliliği Açısından Latin Amerika ve Türkiye’deki Askeri Darbeler: 1960-1980...
Pretoryenizmin Sürekliliği Açısından Latin Amerika ve Türkiye’deki Askeri Darbeler: 1960-1980
Authors : Sacit Yarimoğlu
Pages : 93-107
View : 14 | Download : 6
Publication Date : 2022-03-28
Article Type : Research
Abstract :Türkiye ve Latin Amerika ülkeleri, askerî darbelerin gerçekleşmesi açısından pretoryen bir geleneğe sahiptir. Bu çalışmada, 1960-1980 sürecinde, Latin Amerika ve Türkiye’deki askerî darbeler ya da askerî rejimler arasındaki benzerliklerin yahut farklılıkların tespiti yapılmaya çalışılacaktır. Soğuk Savaş nedeniyle ABD, hem Latin Amerika ülkeleri hem de Türkiye üzerindeki nüfuzunu korumuştur. 1960-1980 sürecinde, Latin Amerika’da ve Türkiye’de, kısmen -eski tip- ya da tamamen -yeni tip- bürokratik otoriter nitelikte askerî rejimler kurulmuştur. Latin Amerika ve Türkiye’deki yeni tip bürokratik otoriter rejimler, ABD’nin kapitalist sistemine eklemlenmek adına, nüfuzu altında bulundurduğu ülkelerin ekonomilerine müdahale etmiştir. Dolayısıyla bu ülkelerde siyaseten değil ama ekonomik olarak bir rejim değişikliği yapılmasında rol almıştır. Diğer bir deyişle, iç ticarete yönelik kalkınma politikalarından dış ticarete yönelik neoliberal politikalara geçişi kolaylaştırmıştır. Oysa tersine, eski tip bürokratik otoriter rejimler, ekonomik olarak bir rejim değişikliğini amaçlamamıştır. Öte yandan Latin Amerika’da gerçekleşen darbelerin her birini, Türkiye’dekilerle karşılaştırmak da mümkün değildir. Bu yüzden çalışmada eklektik bir bakış açısından yararlanılmıştır.Keywords : Pretoryenizm, Latin Amerika, Türkiye, Askerî Rejimler, Bürokratik-otoritarizm.