- Türkiye Ormancılık Dergisi
- Vol: 22 Issue: 1
- Sulakyurt Kalıntı Anadolu Palamut Meşesi (Quercus ithaburensis Decne subsp. macrolepis (Kotschy) Hed...
Sulakyurt Kalıntı Anadolu Palamut Meşesi (Quercus ithaburensis Decne subsp. macrolepis (Kotschy) Hedge & Yalt.) Ormanı, tehditler ve koruma önerileri
Authors : Ali Uğur Özcan
Pages : 8-16
Doi:10.18182/tjf.842491
View : 15 | Download : 3
Publication Date : 2021-03-26
Article Type : Research
Abstract :Anadolu Palamut Meşesi (APM) Quercus ithaburensis Decne subsp. macrolepis (Kotschy) Hedge & Yalt. doğal yayılışını İtalya’dan başlayarak İsrail’e kadar Akdeniz kıyılarında, Türkiye’de ise Ege ve Akdeniz’de yapmaktadır. Türün dünyadaki yayılışında tek istisna Kırıkkale Karagüney Dağları’nda üç değişik alanda oluşturduğu park orman ve tarım alanında yapmış olduğu dağılımdır. Bu alan, türün asıl yayılış alanına 300 km mesafede olması, dünyada karasal olarak en iç kısımda yer alması, en kuzeydoğu yayılışını gerçekleştirmesi ve alanın farklı iklimsel bir yapıya sahip olması nedeniyle türün doğal yayılışına tartışma getirmektedir. Bu çalışmada, Karagüney Dağları’nda türün yayılış alanlarının belirlenmesi, türün alandaki yayılışı üzerinde etkili doğal faktörlerin analiz edilmesi, tür üzerinde tehdit oluşturan unsurların ortaya koyulması ve çözüm önerilerinin sunulması amaçlanmıştır. Bu amaç için Mart 2018- Eylül 2020 yılları arasında arazi çalışmaları yapılarak türün dağılım haritaları oluşturulmuş, hava fotoğrafları ve CBS yardımıyla analizler gerçekleştirilmiş ve tehditler tespit edilmiştir. Türün Karagüney Dağları’nda yaklaşık olarak 7500 hektar alanda dağıldığı belirlenmiştir. Daha önce bilimsel olarak çalışılan Ulaş ve Meşeyayla Köylerinde oluşturduğu iki küçük meşçeresi dışında Sulakyurt ilçesinde bulunan yaklaşık olarak 1910 hektarı bulan saf APM ormanı, belki de doğal yayılış alanı için bile büyük sayılabilmektedir. Ormanın yer aldığı alan volkanik bazalt ana kayanın hakimiyetinde kahverengi ve kırmızı orman topraklarından oluşmaktadır. Tarım alanları içinde ise ağırlıklı olarak alüvyonlu alanlardadır. Genel yayılışını 700-1230 metreler arasında yapan APM, orman olarak 1000-1200 metreler arasında yarı-nemli bölgenin başlangıcında yer almaktadır. Günümüzde APM’nin özellikle tohumlarının ekonomik anlamda değerinin azalması ile birlikte köylüler tarafından uygulanan pozitif ayrımcılık ortadan kalkmıştır. Bu yüzden tarım alanlarında genç bireyler bulunmamaktadır. Yaşlı ağaçlar ise tapulu kesim veya kaçak kesim ile karşı karşıyadır. Bununla birlikte; hayvan otlatma, yabancı türler ile ağaçlandırma, tohum toplama ve çöp dökülmesi gibi tehditler sıralanabilmektedir. Türün korunması için öncelikli olarak envanterlerinin yapılması, özel koruma statülerinin belirlenmesi ve türe özgü amenajman planları ile hem tarım hem de orman alanlarında yönetilmelidir.Keywords : Karagüney Dağları, İç Anadolu, Anadolu palamut meşesi, Park orman