- Türkiye Halk Sağlığı Dergisi
- Vol: 20 Issue: 3
- Accessibility of smoking cessation clinics in Turkey: a descriptive study among a population of smok...
Accessibility of smoking cessation clinics in Turkey: a descriptive study among a population of smokers in İstanbul
Authors : Tevfik Bayram, Şeyma Görçin Karaketir, Fatma Özer, Yağmur Tatar, Mehmet Kilinckiran, Nur Can, Dilşad Save
Pages : 280-293
Doi:10.20518/tjph.916741
View : 19 | Download : 4
Publication Date : 2022-12-01
Article Type : Research
Abstract :Amaç: Türkiye’de, 2011 yılında Sigara Bırakma Poliklinikleri (SBP) ile birlikte ülke çapında "Sigara Bırakma Tedavisi Destek Programı” hayata geçirilmiştir. Bu çalışmada Levesque’in sağlık hizmetlerine erişimi tanımlayan kavramsal çerçevesini kullanarak SBP’nin erişilebilirliğini inceledik. SBP’ye başvuru potansiyeli olan kişilerin açısından polikliniklere erişimdeki zorlukları tespit etmeyi ve daha iyi bir uygulama için çözümler önermeyi amaçladık. Yöntem: Araştırma 2018 yılında, İstanbul’da dört Aile Sağlığı Merkezini ziyaret eden 304 sigara içicisinin katılımıyla yapılan tanımlayıcı bir çalışmadır. Bulgular: Katılımcıların %74’ü sigarayı bırakmak istediğini belirtmiştir. Sigarayı bırakmak isteyenlerin ise %21’i SBP’lerin varlığını, yarısı ise SBP’de hangi hizmetlerin verildiğini bilmemektedir. SBP’yi bilenlerin %30’u sigarayı bırakmak için SBP’ye başvurduğunu belirtirmiştir. SBP başvuranların çoğunluğu (%75.7) ilaçları pahalı bulmuş; %41’i kullanmamış ve %64’ü takip için tekrar başvurmamıştır. Sonuç olarak, sigara içenlerin %4.3’ü SBP aracılığıyla sigarayı bıraktığını bildirmiştir. Bu polikliniklerden yararlanma kadınlarda (%35) erkeklerden (%18.6) anlamlı olarak daha yüksek bulunmuştur (p = 0,024). Yaş, medeni durum, gelir ve eğitim düzeyi açısından istatistiksel olarak farklılık saptanmamıştır. Sonuç: Sigara bırakma programları hem ülkemizde hem dünyada yeterli sayıda poliklinik varlığında, yerel düzeyde erişilebilir olduğunda, daha fazla sağlık profesyoneli bu hizmet özelinde eğitildiğinde, poliklinikler daha görünür olduğunda, sigara bırakmayı destekleyen ilaçların temini devamlı olduğunda ve başvuranlar yakından takip edildiğinde daha verimli bir şekilde uygulanabilir.Keywords : Sigara bırakma, sağlık hizmetlerine erişim, sağlık planı uygulamaları, Türkiye