- Türkiye Halk Sağlığı Dergisi
- Vol: 11 Issue: 3
- Mesleksel yaralanma ve ölümlerde bölgesel eşitsizlikler
Mesleksel yaralanma ve ölümlerde bölgesel eşitsizlikler
Authors : Alpaslan Türkkan
Pages : 121-128
Doi:10.20518/tjph.173078
View : 9 | Download : 6
Publication Date : 2013-12-26
Article Type : Research
Abstract :Amaç : Türkiye’de mesleksel hastalıklar ile iş kazaları nedeniyle oluşan yaralanma ve ölümlerde bölgesel eşitsizlikleri değerlendirmektir. Yöntem : Ekolojik tipteki çalışma 2000-2011 yılları arası 12 yıllık döneme ait mesleksel güvenlik ve sağlık verisinin retrospektif olarak incelenmesiyle yürütülmüştür. Veri kaynağı Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) ve Sosyal Sigortalar Kurumu (SSK) istatistik yıllıklarıdır. Zorunlu sigortalıların yaralanma ve ölüm verisi iller bazında kaydedilmiştir. Veri İstatistiki Bölge Birimleri Sınıflaması’na (İBBS) uygun şekilde birleştirilerek bölgesel veri haline dönüştürülmüştür. Yaralanma insidans hızı, mortalite ve fatalite hızları bu veriden hesaplanmıştır. Bölgesel eşitsizlikleri göstermek için risk oranı, risk farkı, topluma atfedilen risk (PAR) ve yüzdesi (PAR%) hesaplanmıştır. Bulgular : Türkiye’de 2000-2011 yılları arasında iş nedeniyle yılda ortalama 74.215 kişi yaralanmış ve 1.092 kişi ölmüştür. Türkiye’de 2000-2011 yılları arasında mesleksel yaralanma insidans hızı %58, mortalite hızı %27,3 azalırken fatalite hızı %73,4 artmıştır. Mutlak eşitsizlik göstergesi olan fatalite hızı risk farkı 2000 yılındaki 50,9’dan 2011 yılında 128,0’a yükselmiştir. Bölgesel eşitsizlikler olmasaydı 2000-2011 arasındaki 13.099 iş nedenli ölüm sayısı 6.511’e düşecekti. Sonuç : İş kazaları ve meslek hastalıkları nedeniyle yaralanma ve ölümlerde bölgelerarası eşitsizlikler belirgindir. Türkiye’de mesleksel hastalık ve iş kazası kayıtları yetersiz olup tüm olgular bildirilmemektedir. Bu nedenle mesleksel güvenlik ve sağlık durumu değerlendirilirken fatalite hızı da göz önüne alınmalıdırKeywords : Mesleki yaralanma, meslek hastalığı, mortalite, fatalite