- Türkiye Din Eğitimi Araştırmaları Dergisi
- Issue: 15
- Ebu’l-Abbâs Sa’leb’in Kitâbu’l-Faṣîḥ Adlı Eseri Üzerine Yapılmış Çalışmalar Bağlamında Bir Bibliyogr...
Ebu’l-Abbâs Sa’leb’in Kitâbu’l-Faṣîḥ Adlı Eseri Üzerine Yapılmış Çalışmalar Bağlamında Bir Bibliyografya Denemesi
Authors : Ali Sevdi
Pages : 127-150
Doi:10.53112/tudear.1288762
View : 14 | Download : 13
Publication Date : 2023-06-28
Article Type : Research Article
Abstract :İlimler tarihinin müstakil bir bilim dalı haline gelmesiyle birlikte çeşitli ilim dallarında kaleme alınmış temel eserlerin tespit ve tanıtım faaliyetleri yoğunluk kazanmıştır. Bir bilim dalı olarak Arap dili ve edebiyatının da temel eserlerinin tespit ve tanıtımına büyük ihtiyaç duyulmuş ve bu konuda çeşitli bibliyografik çalışmalar yapılmıştır. Bu çalışmaların bir kısmı Kâtib Çelebi\'nin (ö. 1067/1657) Keşfu’ẓ-ẓunûn adlı eseri gibi genel bibliyografik tarzda olduğu gibi bir kısmı da bu araştırmamızın konusunu teşkil eden Ebu’l-Abbâs Sa‘leb’in (ö. 291/904) Kitâbu’l-Faṣîḥ adlı eseri gibi bir eserle sınırlı tutulmuştur. Sa‘leb’in bu eseri, alanında üzerine en çok araştırma ve inceleme yapılan kitaplardan biri olup bu araştırma ve incelemelerin her biri dili tashih etme alanında kıymetli ve temel çalışmalar olup literatüre katkı sağlayan eserlerdir. Bu makalede Sa‘leb’in mezkûr eseri üzerine yapılmış olan bu eserler tespit edilip bibliyografik yöntemle incelenmiştir. Söz konusu eserlerin yazarlarının ölüm tarihlerine göre hazırlanan bu bibliyografik çalışma şerh; manzûme; zeyil; tehzîb, tertîb, muḥâkât; naḳd ve intiṣâr olmak üzere beş kategoriden meydana gelmiştir. Kaynakların taramasıyla ulaşabildiğimiz matbû, mahtût ve mefkûd/kaybolmuş olan bu eserlerin tümü fark gözetilmeksizin zikredilmiştir. Çalışma esnasında eserlerin konularına göre gruplandırılmasında ve tertibinde kronolojiye dikkat edilmiştir. Ayrıca her gruptaki eserlerin tanıtımına geçmeden önce alt başlıklar hakkında bilgi verilerek konuya giriş yapılmıştır. Çalışmanın filoloji alanında akademik çalışma yapmak isteyenlere katkı sağlayacağı kanaatindeyiz.Keywords : Arap Dili ve Belagati, Sa‘leb, Kitâbu’l-Faṣîḥ, Bibliyografya, Tashîh