- Türkiye Din Eğitimi Araştırmaları Dergisi
- Issue: 13
- Kamus-ı Istılâhât-ı İlmiye’de Bulunan Sanat Terimleri
Kamus-ı Istılâhât-ı İlmiye’de Bulunan Sanat Terimleri
Authors : Mustafa Sürün
Pages : 67-94
Doi:10.53112/tudear.1086626
View : 14 | Download : 4
Publication Date : 2022-06-22
Article Type : Research
Abstract :Sözlükler bir milletin hem hafızasını muhafaza etmekte hem de entelektüel serüvenine şahitlik etmektedir. Çünkü sözlükler zihinsel dönüşümlerin ve değişen bilimsel kaynakların istikametine göre oluşturulan temel ve öncelikli kaynaklardır. Osmanlı özelinde bu durum Batından bilimsel birikimin aktarılmak istendiği 19. yüzyılın ikinci yarısından itibaren ortaya çıkmıştır. Modernleşme sürecinin mektepleşme ve tercüme ayağında Batılı kavramlarla yüzleşmek ve bunlara Türkçe karşılıklar bulmak dönemin gerek bilim adamları gerekse entelektüelleri için kaçınılmaz olmuştu. Bütün bilim dalları için söz konusu olan bu terim problemi hazırlanan sözlükler ile aşılmaya ve ortak bir bilim dili oluşturulmaya çalışılmıştı. Bu dönemde müstakil branş sözlükleri hazırlandığı gibi bütün bilim dallarını içeren daha kapsamlı sözlükler de hazırlanmak istenmişti. Sanat terimleri söz konusu olduğunda ise her iki çalışma türünde eserler verilmişti. Böylece Osmanlının modernleşme döneminde hem kişisel hem de kurumsal tecrübeler sonucunda ciddi bir sözlük literatürü meydan geldi. Bu literatüre kurumsal olarak katkı sağlayanların başında Istılahat-ı İlmiye Encümeni gelmekteydi. Çalışmamızda encümenin bütün bilim dalları için oluşturmak istediği fakat sadece birinci cildi yayımlanabilen Kamus-ı Istılâhât-ı İlmiye’de yer alan Fransızca sanat terimleri ve dilimizdeki karşılıkları incelenmiştir.Keywords : Istılâhât-ı İlmiye Encümeni, Kamus-ı Istılâhât-ı İlmiye, Sanat sözlükleri, Sanat Terimleri, Celal Esad Rseven