- Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi
- Vol: 15 Issue: 1
- Robin George Collingwood’un Tarih Tasarımı: Tarih Felsefesi ve Tarihyazımı Süreçleri Üzerine Bir Tar...
Robin George Collingwood’un Tarih Tasarımı: Tarih Felsefesi ve Tarihyazımı Süreçleri Üzerine Bir Tartışma
Authors : Utku Yapici, Merve Irem Yapici
Pages : 149-160
Doi:10.18037/ausbd.82865
View : 18 | Download : 9
Publication Date : 2015-03-01
Article Type : Review
Abstract :Tarihyazımında nesnellik ve tarih yazıcısının geçmişin bilgisine ulaşılması / tarihin yeniden inşasındaki rolü konuları, tarih felsefesinin en tartışmalı konu başlıkları arasında olmayı sürdürmektedir. Bu çalışmada tarih alanının iki tartışmalı konu başlığı hakkında İngiliz İdealizmi’nin önemli tarih felsefecileri arasında gösterilen Collingwood’un ortaya attığı görüşlerin çözümlenmesi amaçlanmıştır. "Tarihyazımında nesnellik olası mıdır? Geçmişin bilgisine ulaşabilmek mümkün müdür? Eğer mümkünse hangi yöntemle mümkündür? Tarih yazıcısının bu noktadaki rolü nedir?” sorularına Collingwood’un verdiği yanıtlar tartışılmıştır. Collingwood’un tarihsel imgelem, soru-yanıt ve yeniden canlandırma kuramları bu bağlamda yorumlanmış, onun tarih-doğa bilimleri farkı üzerindeki vurgusu ve tarihte ilerleme/özgürlük konularındaki görüşleri incelenmiştir. Collingwood, tarihin nesnesi olan olgunun biricikliğini ve kendi başına anlam taşıyıp incelenmeye değer olduğunu savunmuş, tarihçinin yasalar ve genellemelere ulaşma hedefinde değil tekil ve özel olgularla ilgilenme kararlılığında olması gerektiğini vurgulamıştır. Tarihin ancak tarihçi aracılığıyla ve tarihçinin zihninde yeniden canlandırmaya uğrayarak bugüne taşındığı görüşüne yer vermiştir. Sonuç olarak Collingwood, tarihyazımında nesnelliğin ve geçmişin bilgisine ulaşmanın mümkün olduğunu savunmuş; bu süreçte tarihçinin yaşayabileceği güçlükleri vurgulamış, güçlükleri aşma noktasında tarih yazıcısının başvurabileceği yöntemler önermiştir. Ona göre her tarihçi kendi çağının çocuğu; bir başka ifadeyle kendi çağının değer yargılarının taşıyıcısıdır. Ancak eğer kendi döneminin değer yargılarından arınıp tarihte eyleyen aktörün düşünceleri ile kendi düşüncelerini özdeşleştirebilirse geçmişin bilgisine ulaşabilir.Keywords : Collingwood, Tarih Felsefesi, Tarihyazımı, İdealizm, Nesnellik