- Türkiye Biyolojik Mücadele Dergisi
- Vol: 3 Issue: 2
- The effects of seed feeding insects on seed production of yellow starthistle (Centaurea solstitialis...
The effects of seed feeding insects on seed production of yellow starthistle (Centaurea solstitialis L.) in Adana province in southern Turkey
Authors : Sibel Uygur, Lincoln Smith, F. Nezihi Uygur
Pages : 99-120
View : 12 | Download : 4
Publication Date : 2016-07-13
Article Type : Other
Abstract :Sarı Peygamber Dikeni (Centaurea solstitialis L., Asteraceae), Türkiye’nin de içerisinde bulunduğu Avrasya’ya özgün bir bitki olup, Amerika Birleşik Devletlerinin batısında da istilacı bir yabancı ottur. Bu bitki Amerika Birleşik Devletleri’nde kapitula (çiçek başcıkları) böcekleri ile biyolojik mücadelede hedef yabancı ot olup, Türkiye’deki böceklerin durumları hakkında çok az şey bilinmektedir. Bu çalışmada iki yıl boyunca Türkiye’nin güneyindeki Adana ilinin üç farklı bölgesini temsil eden yedi örnekleme noktasından kapitulalar (çiçek başcıkları) toplanmıştır. Bulaşık olmayan her bir kapituladaki ortalama sağlıklı tohum sayısı, kapitula çapı ile ilişkili olup, 10 ile 56 arasında değişmektedir. Genel olarak, böcek bulaşıklığı, kapituladaki sağlıklı tohum sayısı azaltmaktadır. Bulaşık olmayan bir kapituladaki sağlıklı ortalama tohum sayısı 34,7 iken bulaşık bir kapituladaki ortalama sağlıklı tohum sayısı 16,8 olup, % 52’lik azalma söz konusudur. Ancak azalış aynı zamanda kapitula büyüklüğüne de bağlıdır. Kapitulalar böcekler tarafından % 5-55 oranında bulaşmaktadır. Bu oran Kaliforniya’da uzun zamandır gözlenen üç bölgenin değerleri ile kıyaslandığında daha azdır (% 49 ila 89 arası). Çalışma alanlarında parazitoidler % 25 oranında gal oluşturan böcekleri, % 4 oranında gal oluşturmayan böcekleri tercih etmekte iken Kaliforniya’da hemen hemen parazitizm yoktur. En yaygın böcekler tanılanmamış bir mordellid ve iki adet gal oluşturan türdür. Bu iki tür; Urophora sirunaseva (Hering) (Diptera: Tephritidae) ve Isocolus scabiosae (Giraud) (Hymnenoptera: Cynipidae)’dir. Diğer tohum böcekleri daha az yaygın olan Oxycarenus pallens (Herrich-Schäffer) (Hemiptera: Oxycarenidae), Bangasternus orientalis (Capiomont), Eustenopus villosus (Boheman) (Coleoptera: Curculionidae), ve Terellia uncinata White (Diptera: Tephritidae)’ dir. Yoğun olarak bulunan herbivorların bazıları, Amerika Birleşik Devletlerinde olası doğal düşman olarak değerlendirilebileceği gibi, Türkiye’de de kitle üretimi yöntemi veya koruma yöntemi kullanılarak Sarı Peygamber Dikeninin biyolojik mücadelesinde düşünülebilirKeywords : Sarı peygamber dikeni, Asteraceae, kapitula, tohum böcekleri, biyolojik mücadele, yabancı ot