- Türkiye Bilimsel Araştırmalar Dergisi
- Vol: 7 Issue: 1
- Kültürel Mirasın Fotogrametrik Yöntemle 3D Modellenmesi: Tokat Yazma Kalıbı Örneği
Kültürel Mirasın Fotogrametrik Yöntemle 3D Modellenmesi: Tokat Yazma Kalıbı Örneği
Authors : Özlem Kum
Pages : 237-252
View : 19 | Download : 5
Publication Date : 2022-05-28
Article Type : Research
Abstract :Ülkemiz coğrafyasında geçmişten günümüze ulaşan kültür varlıklarının korunması, saklanması, dökümantasyonun yapılması önemlidir. Bu kültür varlıklarından biri olan yazmacılık , kaybolmaya yüz tutmuş el sanatlarından biridir. Yazmacılığın günden güne azalması, ustaların yetişmemesi, üretim yapan Tokat’taki han’ların birer birer kapanarak tek bir han kalması bu sanatı korumak ve yaşatmak için bazı dijital çözümlemeler yapılması gerekliliğini doğurmaktadır. Kültürel varlıklar zaman geçtikçe doğal veya farklı sebeplerle zarar görmektedir, Tokat’taki ,Tokat Yazmacılar Han’ında 2020 yılında çıkan yangın sebebi ile yazmacıların elinde bulunan çok değerli olan 200-250 yıllık Tokat yazma kalıpları yanarak yok olmuştur. Bu kültürel varlıkların yok olmasının, zarar görmesinin önüne geçmek için yazılımlarla 3d modellenerek dökümantasyonlarının yapılması gerekmektedir. 3d modellemede kullanılan tekniklerden biri olan fotogrametri, mimarlık, arkeoloji ,mühendislik gibi farklı disiplinlerde de tercih edilen bir yöntemdir. Bu 3d modelleme tekniği ile Tokat yazma kalıpları dijital hale getirilerek kalıpları arşivlemeye ve gerekli görüldüğünde aslına uygun olacak şekilde yeniden üretmeye imkan vermektedir. Bu çalışmada fotogrametri tekniği ile Agisoft Photoscan yazılımı kullanılarak "Drama” motifli Tokat yazma kalıbının düşük maaliyet ve yüksek çözünürlükte 3d modelinin üretilmesi amaçlanmıştır. Yazma kalıbının yüksek çözünürlükte 3d modellenebilmesi için yeterli sayı ve açıdan fotoğraf çekimleri yapılmıştır. Yazma kalıbı üst,alt, ve orta açılarından fotoğraflanmıştır toplamda 93 kare fotoğraf vardır. Fotoğraf çekimininde canon 650d makine, pdx 501 tripod , yazılım olarak da agisoft photoscan kullanılmıştır. Çalışma sonucu olarak fotogrametri tekniği ile "Drama” motifli Tokat yazma kalıbının düşük maaliyet ve yüksek çözünürlükte 3d modeli üretilmiştir. Üretilen bu 3d modellenmiş yazma kalıpları restorasyon ve dökümantasyon çalışmalarında kullanılabilecektir. Yazma desen ve kalıpları, fotogrametri tekniği ile 3d modellenerek dijital belge niteliği kazanmıştır. Bu yöntemle koruma altına alınan yazma kalıplarının, zamanla meydana gelebilecek herhangi olumsuz bir durumda (yıpranma, yangın gibi doğal sebeplerle yok olma vb.) aslına uygun üretimleri yapılabilir. Ayrıca bu çalışma ile Tokat yazmacılğının tanıtımına ve yazma kalıplarının 3d modellerinin dijital olarak arşivlenebilmesi durumuna katkı sağlanmıştır.Keywords : Tokat Yazma Kalıbı, Fotogrametri, 3Boyutlu Model, Kültürel Miras, Agisoft