- Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi
- Vol: 18 Issue: 36
- Batılı Dergilerde Erken Dönem Türk ve Balkan Sineması
Batılı Dergilerde Erken Dönem Türk ve Balkan Sineması
Authors : Savaş Arslan
Pages : 733-748
View : 12 | Download : 7
Publication Date : 2020-12-17
Article Type : Bookreview
Abstract :Bu çalışmada öncelikle, sinemasal temsiller yerine özellikle sinemanın doğup yayılmaya başladığı XX. yüzyılın başlarında Balkanlar üzerine Batılı sinema yayınlarının söylemlerine değinilmiştir. Bu yayınlarda Balkanlar, burada yapılan film gösterimleri, çekilen filmler ve açılan sinema salonları genel olarak Batı’nın Doğu algısı etrafında ele alınmıştır. Çalışmalar Yakın Doğu veya Osmanlı İmparatorluğu çerçevesinde birleşirken, tezahürlerini yalnızca matbu yayınlarda değil, dönemin ticarî ve iktisadî alanlarında da görmek mümkündür. Ayrıca makalede Türkiye’nin de içinde yer aldığı geniş anlamlı Balkanlar coğrafyasında sinemanın gelişmeye başladığı bir dönemde, bu bölgeye özelde Batı Avrupa kaynaklı dergilerin, temelde I. Dünya Savaşı’na dek olan dönemde, daha çok belge filmler ve kısa konulu filmlerin yaygın olduğu erken sinema dönemine bakışları değerlendirilmiştir. Batı kaynaklı sinema dergileri XX. yüzyılın ilk yıllarında, Balkanlar ve dolayısıyla Osmanlı coğrafyasına sinema sektörünün sömürebileceği bir alan olarak genel anlamda kolonyal bir söylemle Şarkiyatçılık üzerinden yaklaşmışlardır. Aynı zamanda farklı ülkelerin dergilerinde çıkan yazılarda Batı ülkeleri arasında bölge üzerinde kurulmak istenen hakimiyet çatışması ve rekabet de açıkça görülmektedir. Ayrıca, Türkler ve Balkanlardaki diğer ülkelerin sinemaya olan ilgisine, yaptıkları filmler ve kurdukları sinema salonlarına da değinen yazıların olduğu tespit edilmiştir. Bunlar Balkanlarda erken dönem sinema tarihini yazarken yararlanılan önemli kaynaklar arasında kabul edilebilir.Keywords : Balkan sineması, Osmanlı-Türk sineması, sinema yayınları, erken dönem sinema gösterimleri, sinema dergileri, Şarkiyatçılık