- Türk Tarihi Araştırmaları Dergisi
- Vol: 2 Issue: 2
- I. Bahadır Giray: Han ve Şair (d. 1601? ölm. 1641)
I. Bahadır Giray: Han ve Şair (d. 1601? ölm. 1641)
Authors : Yavuz Söylemez
Pages : 129-154
View : 6 | Download : 2
Publication Date : 2017-12-19
Article Type : Research
Abstract :Normal 0 21 false false false TR X-NONE AR-SA /* Style Definitions */ table.MsoNormalTable {mso-style-name:"Normal Tablo"; mso-tstyle-rowband-size:0; mso-tstyle-colband-size:0; mso-style-noshow:yes; mso-style-priority:99; mso-style-parent:""; mso-padding-alt:0cm 5.4pt 0cm 5.4pt; mso-para-margin-top:0cm; mso-para-margin-right:0cm; mso-para-margin-bottom:10.0pt; mso-para-margin-left:0cm; line-height:115%; mso-pagination:widow-orphan; font-size:11.0pt; font-family:Calibri; mso-ascii-font-family:Calibri; mso-ascii-theme-font:minor-latin; mso-hansi-font-family:Calibri; mso-hansi-theme-font:minor-latin; mso-fareast-language:EN-US;} I. Bahadır Giray Han 7 Haziran 1637 tarihinde Osmanlı padişahı IV. Murad tarafından Kırım hanı olarak tayin edilmiştir. Hanlık yönetimini devralan yeni han, Kırım'da siyasi otoritesini sağlamlaştırmak amacıyla Nogayların Mansuroğlu kabilesine karşı büyük bir mücadele başlatmış, bunun sonucunda başta mirzalar olmakla birlikte mezkûr kabileye mensup çok sayıda kişiyi öldürtmüştür. Kendisi için tehlike oluşturabilecek Nogayları saf dışı bıraktıktan sonra Osmanlı padişahının emri üzerine 1637 senesinde Don Kazakları tarafından işgal edilen Azak'ın geri alınması için hazırlık yapmıştır. Bu doğrultuda 1638 senesinde, birlikte hareket eden Osmanlı ve Kırım kuvvetleri Azak'ı geri almak için sefere çıkmalarına rağmen başarılı olamadan dönmek zorunda kalmışlardır. Osmanlı Devleti'nin toprağı olan ve Kırım'ın güvenliği için stratejik bir konumda bulunan Azak'ın geri alınması amacıyla Osmanlı ve Kırım birlikleri daha büyük bir orduyla tekrar sefere çıkarak bir kuşatma harekâtı başlatmışlardı. Ancak Azak Kalesi müttefik güçler tarafından oldukça tahrip edilmiş olsa da bazı sebeplerden dolayı muvaffakiyet sağlanılamadan yine geri dönmek zorunda kalınmıştır. Bu sırada hastalanan Kırım hanı 1641 yılında vefat ederek Bahçesaray'a defnedilmiştir. Bu çalışmamızın amacı I. Bahadır Giray Han’ın saltanat dönemini aydınlatarak onun zamanında Kırım Hanlığı’nın Osmanlı Devleti, Lehistan ve Rusya ile olan münasebetlerini incelemektir. Mamafih onun siyasi bir figür olmasının yanı sıra, Kırım edebiyatının güzide örnekleri arasında yer alan şiirleri dolayısıyla şair kimliğine de vurgu yapılmıştır.Keywords : I. Bahadır Giray Han, IV. Murad, Azak, Don Kazakları, Kırım