- Türk Tarihi Araştırmaları Dergisi
- Vol: 1 Issue: 1
- Azat Buhara Gazetesinde Yayınlanan Karikatürlerin Buhara Halk Cumhuriyeti’nin Sovyetleştirilme Sürec...
Azat Buhara Gazetesinde Yayınlanan Karikatürlerin Buhara Halk Cumhuriyeti’nin Sovyetleştirilme Sürecine Yansıması
Authors : Nurettin Hatunoğlu
Pages : 114-137
View : 8 | Download : 2
Publication Date : 2016-12-25
Article Type : Research
Abstract :Buhara Emirliği 2 Eylül 1920 tarihinde Sovyet Rusya tarafından işgal edilmiştir. Emirlik karşıtı faaliyetlerde bulunan Yaş Buharalılar bu işgal sırasında Sovyet yönetimi ile iş birliği yapmıştır. Emirlik yönetimi ortadan kaldırıldıktan sonra Sovyet destekli Buhara Halk Sovyet Cumhuriyeti kurulmuştur. Fakat Sovyet yönetimi bu cumhuriyetin siyasi hayatına 27 Ekim 1924 tarihinde son vermiş ve yerine 31 Ekim 1924’te Özbekistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyetini kurdurmuştur. Azat Buhara gazetesi yaşanan bu süreçte Buhara Halk Sovyet Cumhuriyeti’nin yayın organı olarak hizmet etmiştir. Gazete Emirlik idaresinin devrildiği Eylül ayından Ekim 1923 tarihine kadar Buhara Ahbarı adı ile yayımlanmıştır, sonrasında 1930 yılına kadar Azat Buhara adı ile yayın hayatına devam etmiştir. Birbirinin devamı olan her iki gazetede, Buhara Halk Sovyet Cumhuriyeti’nin resmi yayın organı olmasından dolayı eski yönetimi kötüleyen yazılara yer verilmiştir. Bu gazete Azat Buhara adını aldıktan sonra komünistlik mefkuresinin yayılması ve toplum içinde yerleşmesine yönelik yazılara ağırlık vermiştir. Azat Buhara gazetesinde siyasi içerikli yazılar ile birlikte siyasi içerikli karikatürlere de yer verilmiştir. Bu çalışmada 16 Ekim 1923 ile 16 Kasım 1924 tarihleri arasında çıkan Azat Buhara Gazetesi’nin 164 sayısı taranmış ve ilgili karikatürler değerlendirilmiştir. Bu sınırlamanın sebebi 27 Ekim 1924 tarihinde Buhara Halk Sovyet Cumhuriyeti’nin ortadan kaldırılmış olmasıdır. Çalışmada, gazetenin çıktığı dönemin siyasi arka planı, gazetenin yayın politikası ve karikatürler üzerinde durulmuştur.Keywords : Buhara Ahbarı, Azat Buhara, Türkistan, Yaş Buharalılar