- Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi
- Vol: 4 Issue: 4
- Elazığ İli Domates Alanlarında Fungal Hastalıkların Yaygınlığı ve Şiddetinin Saptanması
Elazığ İli Domates Alanlarında Fungal Hastalıkların Yaygınlığı ve Şiddetinin Saptanması
Authors : Gürhan Mutlu, Tamer Üstüner
Pages : 416-425
View : 10 | Download : 4
Publication Date : 2017-10-26
Article Type : Research
Abstract :Çalışma, Elazığ ilinde 2012-2014 yılları arasında, domates alanlarında görülen fungal hastalıkların yaygınlık oranını ve hastalık şiddetini tespit etmek amacı ile yürütülmüştür. Sörvey çalışmaları fide dikiminden itibaren Mart ve Eylül ayları arasında Elazığ Merkez’de Gedikyolu, Salkaya ve Sarıkamış; Kovancılar’da Akmezra ve Baskil’de Gemici köyleri olmak üzere 5 köyde toplam 4.852 dekar alanda gerçekleştirilmiştir. Hastalıkla bulaşık domates yapraklarından fungusların saf izolatları elde edilmiş ve teşhisleri yapılmıştır. Ayrıca sörvey yapılan domates ekim alanlarında fungal hastalık etmenlerinin yaygınlık oranı ve hastalık şiddeti değerleri de saptanmıştır. İzolasyon çalışmaları sonucunda; 642 adet domates bitki örneklerinden 387 adet izolat elde edilmiş ve 14 adet fungal patojenin teşhisi yapılmıştır. Sürvey çalışmalarına göre domates köklerinde fungal hastalık etmenlerin yaygınlık oranı; Rhizoctonia solani (%20.27), R. tuliparum (%19.40), Fusarium solani (%17.42) , Colletotrichum coccodes (%16.66), Rhizopus stolonifer (%13.79) ve Phoma destructiva (%11.96) olarak belirlenmiştir. Domates yapraklarında fungal hastalık etmenlerin yaygınlık oranı; Alternaria alternata (%27.23), Septoria lycopersici (%25.27), Leveillula taurica (%19.44), Stemphylium solani (%17.81), Botrytis cinerea (%17.39), Phytophthora infestans (%15.70), Cladosporium fulvum (%11.23) ve Ulocladium atrum (%6.27) olarak saptanmıştır. Domates köklerinde fungal hastalık etmenlerin hastalık şiddeti; R. solani (%43.3), R. stolonifer (%38.1), F. solani (%37.1), P. destructiva (%33.7), C. coccodes (%15.9), R. tuliparum (%14.7) olarak tespit edilmiştir. Domates yapraklarında fungal hastalık etmenlerinin hastalık şiddeti ise; A. alternata (%47.5), S. solani (%40.1), C. fulvum (%29.9), S. lycopersici (%25.0), B. cinerea (%22.2), P. infestans (%21.0), U. atrum (%17.3) ve Leveillula taurica (%17.1) olarak belirlenmiştir. Sonuç olarak; Elazığ ili domates ekim alanlarında fungal hastalık etmenlerinin ortalama yaygınlık oranı %17.67 ve ortalama hastalık şiddeti %28.66 olarak saptanırken, hastalık oranının A. alternata, R. solani ve L. taurica ’da en yaygın, hastalık şiddetinin ise A. alternata, R. Solani ve S. Solani ’de en yüksek olduğu saptanmıştır .Keywords : Domates, fungal patojenler, hastalık şiddeti, Elazığ