- Türk Manevi Danışmanlık ve Rehberlik Dergisi
- Issue: 2
- Madde Bağımlısı Bireylerin Değişim Sürecindeki Farkındalık Düzeylerine Varoluşçu/Manevi Yaklaşım...
Madde Bağımlısı Bireylerin Değişim Sürecindeki Farkındalık Düzeylerine Varoluşçu/Manevi Yaklaşım
Authors : Isa Ceylan
Pages : 97-134
View : 25 | Download : 10
Publication Date : 2020-12-30
Article Type : Research
Abstract :Maneviyat, hem bireylerin içsel farkındalığı içinde hem de toplumun kümelerinde ve geleneklerinde otantik ve ortak bir yöndür. Sadece fiziksel, psikolojik ve duygusal olarak değil, tüm varoluş seviyelerinde sağlıklı bir yaşam sürmek için gereklidir. Varoluşçu yaklaşımın manevi unsurları dikkate alması, nihai soru olan "ben kimim?” ve "hayatımın anlamı ne?” gibi en derin içsel sorgulamalara cevap olmasından ötürü maneviyatla büyük ölçüde örtüştüğü söylenebilir. Madde bağımlılığını kontrol altına almayı hedefleyen "değişim” sürecinde en çok ön plana çıkan farkındalık olgusu, bilinçlenmek ve içgörü sahibi olmak için ilk basamağı oluşturmaktadır. Bu araştırmanın amacı madde bağımlısı bireylerin değişim sürecindeki farkındalık öncesi ve farkındalık dönemlerindeki ihtiyaçlarını varoluşsal-manevi açıdan incelemektir. Söz konusu ihtiyaçları belirlemek amacıyla maneviyatın nasıl algılandığı ve yorumlandığı, maneviyatın madde bağımlısı bireyler için neyi ifade ettiği ve ne anlama geldiğini araştırmak amacıyla nitel araştırma yöntemi ve betimsel fenomenolojik desen seçilmiştir. Çalışma grubu olarak Ankara Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesi AMATEM Kliniği’nde madde kullanım bozukluğu teşhisiyle yatan hastalar tercih edilmiştir. Gerekli izinler alındıktan sonra AMATEM’de katılımsız gözlem ve ikili görüşmelerle araştırmaya başlanmıştır. Çalışma gurubunu AMATEM’de yatılı tedavi gören, sesli veya yazılı kayıt alınmasına izin veren 14 madde bağımlısı birey oluşturmaktadır. Araştırma kapsamında gözlemler, ikili görüşmeler ve tema odaklı grup toplantıları gerçekleştirilmiştir. Toplanan veriler, içerik analizi tekniği ile çözümlenmiştir. Manevi ihtiyaçların bilinçli deneyimler üzerinden nasıl algılandığı ve yorumlandığı, bu yorumlardaki ortak yönlerin neler olduğu betimleyici fenomenolojik analiz ile keşfedilmeye çalışılmıştır. Özellikle kişilerin yaşadıkları tecrübeler, kişilerin maneviyata yükledikleri işlevler ortaya çıkarılmaya çalışılmıştır. Bu nedenle kişilerin yaşadıkları öz deneyimler yakalanmaya çalışılmış, kişilerin yaşadıkları duygular ve yaşantılar varoluşçu yaklaşım ve maneviyat yaklaşımları çerçevesinde değerlendirilerek yorumlanmıştır. Madde bağımlısı bireylerin manevi ihtiyaçlarının belirlenmesinin öncelikle farkındalık ile olabileceği sonucuna varılmıştır. Bu sebeple, "değişimi gereksiz görme, kontrol edebileceğini düşünme ve maddeye ilişkin keyif gibi olumlu düşünceler” temalarının farkındalık öncesi döneme ilişkin mevcut durumu ortaya koyduğu görülmektedir. Farkındalık basamağına ilişkin olarak ise "değişimin önündeki engelleri fark etme, anlam bulma arayışı, yaşam hedefi arayışı, değişim ve arınma ihtiyacı” temalarına ulaşılmıştır. Hem farkındalık öncesi hem farkındalık basamağındaki temaların, geliştirilebilecek ölçek ve program çalışmalarına ışık tutacağı düşünülmektedir.Keywords : Manevi danışmanlık ve rehberlik, Varoluşçu/manevi yaklaşım, Madde bağımlılığı, Değişim, Farkındalık, Fenomenoloji