- Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Veli Araştırma Dergisi
- Issue: 76
- Koca Râgıb Paşa Münşeât’ında Nâdir Şah ve Caferî Mezhebi Tartışmalarına Dair Mektuplar...
Koca Râgıb Paşa Münşeât’ında Nâdir Şah ve Caferî Mezhebi Tartışmalarına Dair Mektuplar
Authors : Hasan Gültekin
Pages : 55-78
View : 9 | Download : 3
Publication Date : 2015-12-03
Article Type : Research
Abstract :18. yüzyılın önemli devlet adamlarından ve aynı zamanda şair ve yazarlarından olan KocaRâgıb Paşa, 1110/1699 yılında İstanbul’da doğmuştur. Asıl adı Mehmed olup şiirlerindeRâgıb mahlasını kullanmıştır. Bir Divan’ı ve değişik konularda kaleme aldığı yedi mensureseri ve Münşeât’ı vardır. Devlet işlerinde gösterdiği üstün başarıları ile I. Mahmud’undikkatini çekmiş ve Nâdir Şah’ın İran’da tahta çıktığı 1736 yılında başlayan Caferî mezhebigörüşmelerindeki birinci heyette görevlendirilmiştir. 1736 yılında yapılan bu görüşmelerinanlatıldığı Tahkik ve Tevfik adlı eserini de I. Mahmud’un emri üzerine kaleme almıştır.Caferî mezhebi ile ilgili görüşmeler karşılıklı heyetlerin gönderilmesi ile sonraki yıllarda dadevam etmiş fakat antlaşma sağlanamamıştır. Bu makalede, Râgıb Paşa’nın Münşeât’ındayer alan Caferî mezhebi görüşmelerine dair kaleme aldığı iki telhis, bir name-i hümayun vebir sadrazam mektubunun transkripsiyonlu metinleri verilerek tahlil edilmiştir. Tahlile göre,Nâdir Şah’ın Caferî mezhebi meselesini ve bu konuyla ilgili yazdığı mektupları, OsmanlıDevleti’ne karşı askerî bir taktik olarak kullandığı ve yapmak istediği fetihler için zamankazanmak istediği ihtimali değerlendirilmiştir.Keywords : Koca Râgıb Paşa, Nâdir Şah, Caferî mezhebi, münşeât, mektup, 18. yüzyıl