- Türk Doğa ve Fen Dergisi
- Vol: 11 Issue: 1
- Homogeneity and Trend Analysis of Temperature Series in Hirfanli Dam Basin
Homogeneity and Trend Analysis of Temperature Series in Hirfanli Dam Basin
Authors : Utku Zeybekoğlu, Gaye Aktürk
Pages : 49-58
Doi:10.46810/tdfd.955393
View : 16 | Download : 5
Publication Date : 2022-03-25
Article Type : Research
Abstract :İklimler durağan olmamakla beraber zamansal ve mekânsal ölçekte sürekli değişim halindedir. Son yıllarda küresel ısınma ve iklimde gözlenen değişimler, hidrolojik çevrim ve su kaynakları üzerinde gün geçtikçe daha fazla etkisini göstererek, günümüzde sürdürülebilir yaşamı engelleyecek boyutlarda hissedilebilir hale gelmiştir. Bu sebeple, iklimde gözlenen değişimlerin temel sebeplerinin araştırılması, iklim değişikliğinin süreç olarak değerlendirilmesi ve ortaya çıkacak etkilerin belirlenmesine yönelik yapılan çalışmaların sayısı zamanla artmaktadır. Çalışmada, Hirfanlı baraj havzasındaki yıllık ve mevsimlik sıcaklık serilerinin homojenlikleri Pettitt Testi (PT), eğilimleri ise Spearman’s Rho (SR) ve Mann Kendall (MK) testleri kullanılarak araştırılmıştır. Yarı kurak iklim bölgesinde yer alan ve konumu gereği iklim değişiminin görülebileceği Hirfanlı Baraj havzası çalışma alanı olarak seçilmiştir. Havzada içerisinde bulunan Gemerek, Kayseri, Kırşehir, Nevşehir, Sivas ve Zara meteoroloji gözlem istasyonlarına ait 1965-2017 yılları arasındaki sıcaklık verileri analiz edilmiştir. Havza genelindeki yaz sıcaklıklarının arttığı dikkat çekmektedir. İlkbahar ve sonbahar mevsimlerinde de anlamlı artma eğilimleri belirlenmiştir. Yıllık ortalama sıcaklıklarda ise Zara dışındaki bütün istasyonlardaki artma eğilimleri istatistiki olarak %95 güven düzeyinde anlamlıdır. Elde edilen sonuçlar ve coğrafi bilgi sistemleri kullanılarak havzaya ait trend haritaları hazırlanmıştır. Yıllık sıcaklık serilerindeki artma eğiliminin havza genelinde yoğun bir şekilde yaz sıcaklıklarından artmasında kaynaklandığı ifade edilmiştir.Keywords : Trend analizi, Homojenlik analizi, Spearman’s Rho Test, Mann Kendall Test, Hirfanlı Baraj havzası