- Türk Doğa ve Fen Dergisi
- Vol: 6 Issue: 2
- Konvansiyonel ve otomatik meteoroloji istasyon verilerinden hesaplanan referans evapotranspirasyon d...
Konvansiyonel ve otomatik meteoroloji istasyon verilerinden hesaplanan referans evapotranspirasyon değerlerinin kıyaslanması
Authors : Sebahattin Kaya
Pages : 83-87
View : 8 | Download : 3
Publication Date : 2017-12-16
Article Type : Research
Abstract :Sulu tarımda bitki evapotranspirasyonunun (ETc) doğru ve güvenilir tahminleri, sulama ve su kaynaklarının planlanması ve yönetilmesi ve su kaynaklarının etkin kullanımı için önemlidir. ETc`nin tahmin edilmesindeki en yaygın yöntem, referans evapotranspirasyon (ETo) değerlerini bitki katsayısı (Kc) ile düzeltmektir. Bu yöntemde, referans parametreler ve agro-meteorolojik veriler kullanılarak standart bir yüzey için bir ETo hesaplanır. Daha sonra ETc`nin hesaplanması için, ETo uygun bitki katsayısı ile çarpılır. Meteorolojik verilerden ETo elde etmek için FAO Penman-Monteith (FAO PM) yöntemi standart yöntem olarak önerilmiştir. Evapotranspirasyon ve/veya referans evapotranspirasyonun hesaplanmasında kullanılan meteorolojik veriler konvansiyonel (sinoptik) veya otomatik istasyonlardan alınmaktadır. Konvansiyonel ve otomatik istasyonlarda kullanılan alet ve yöntemlerin farklılığından dolayı, elde edilen veriler de farklı olmaktadır. Dolayısıyla, bu araştırmada, bir sinoptik ve bir otomatik istasyondan alınan sıcaklık ve bağıl nem verilerinin kullanılması ile elde edilen ETo değerlerinin karşılaştırılması amaçlanmıştır. Karşılaştırma kriterleri olarak (t) testi, kök ortalama karesel hata (RMSE) ve yüzde hata (%E) kullanılmıştır. İki farklı istasyondan elde edilen günlük ETo değerlerinin; (t) testine göre önemli derecede farklı olduğu (p<0,05), RMSE değerinin kabul edilebilir hata sınırının altında (0,23 mm gün -1 ) ve %E değerinin % 9,42 olduğu anlaşılmıştır. Aylık ETo değerleri için ortalama %E değeri %9,39 ve sulama yapılan aylar için ortalama %E değeri % 4,39 olarak belirlenmiştir. Sulama sezonunda otomatik istasyondan elde edilen ETo değeri sinoptik istasyondan elde edilen değerden 25,9 mm daha az olmuştur. Bu nedenle, otomatik istasyondan elde edilen ETo değerinin kullanılmasının su tasarrufu açısından önemli olacağı anlaşılmıştır.Keywords : Otomatik istasyon, referans evapotranspirasyon, sinoptik istasyon