- Türk Din Psikolojisi Dergisi
- Issue: 2
- Bağlanma Stilleri ile Tanrı’ya Bağlanma Arasındaki İlişki Üzerine Bir Alan Araştırması
Bağlanma Stilleri ile Tanrı’ya Bağlanma Arasındaki İlişki Üzerine Bir Alan Araştırması
Authors : Ahmet Canan Karakaş, Kader Bektaş
Pages : 93-106
View : 13 | Download : 4
Publication Date : 2020-12-30
Article Type : Research
Abstract :Bağlanma, bireyin belirli kişilere yakın olma ve kendini onların yanında daha güvende hissetme eğilimi sonucu oluşan duygusal bağdır. Her insan doğuştan bağlanma sistemine sahiptir ve bu sistem hayat boyu onun çevresi ile bağ kurmasını sağlar. Bowbly’e göre bağlanma, insan yaşamının "beşikten mezara kadar” süren temel bir işlevidir. Bowlby, bireyin erken yaşlarda ilgi bakımını üstlenen kişiyle kurduğu ilişkinin onun duygu, düşünce ve davranışlarında belirleyici rol oynadığını bununda ileri yaş dönemlerine yansıdığını öne sürer. Çocukluk dönemi temel güven duygusu kazanmanın kritik dönemidir ve bu dönemdeki kazanımlar yetişkinlik dönemine yansır. Çocukluk döneminde güven duygusunun kazanılması temel ihtiyaçların zamanında karşılanmasıyla ilişkilidir. Burada temel ihtiyaçtan kastımız bebeğin biyolojik ve duygusal ihtiyaçlarıdır. Güvenli bağlanan bebekler bağlanma figürüyle güven temelli bir ilişki yapılandırır. Anne ortamdan çıktığında güvenli bağlanan çocuğun tepkileri kararlıdır. Üzülür fakat bu üzüntü saplantı derecesinde değildir ve az sıkıntılı davranışlar sergilemektedirler. Güvenli bağlanan çocuklar için periyodik ayrılıklar problem değildir. Kirkpatrick Bowlby'ın bağlanma teorisinde güvenli sığınak ve güvenli temel fonksiyonlarını yerine getiren bağlanma figürünün yani annenin yerine Tanrı'yı koyar. Ona göre; Tanrı, teorik olarak bağlanma objesi fonksiyonunu yerine getirir. Çünkü o tek tanrılı dinlerin temelinde Tanrı'nın güven verici ve koruyucu bir anlam taşıdığını belirtir. Kul, sıkıntılı dönemlerinde, kendi kendine yetemediği çaresiz kaldığı zamanlarında, tehlike durumlarında Tanrı'yı kendisine güvenli bir kale edinir ve Tanrı ile psikolojik bir yakınlık oluşturur. Bireyin Tanrı’ya ulaşabilirliğine ve tepkiselliğine olan inancı, kendisine Tanrı'yı güvenli bir zemin edinerek sıkıntılarını daha rahat göğüsleyebilme gücünü artırır. Bu çalışmada, üniversite öğrencilerinin sahip oldukları bağlanma stilleri ile Tanrı'ya bağlanma tarzları arasındaki ilişki araştırılmıştır. Araştırmada katılımcılara üç boyutlu bağlanma stilleri ölçeği ve tanrıya bağlanma envanteri uygulanmıştır. Araştırmanın örneklemi, 69'u kız öğrenci ve 37'si erkek öğrencinin katılımı ile toplamda 106 öğrencinin katılımıyla oluşmaktadır. Araştırma Kocaeli Üniversitesi Mühendislik Fakültesi, Fen-Edebiyat Fakültesi ve İlahiyat Fakültesi öğrencilerinin katılımıyla gerçekleştirilmiştir. Verileri analiz etmek için SPSS 20.0 programı kullanılmıştır. Araştırma sonucu İlahiyat Fakültesi öğrencilerinde Tanrı’ya bağlanma oranının katılım sağlanan diğer fakültelerden yüksek olduğunu söylenebilir. Yine aynı şekilde güvenli bağlanma oranında en yüksek oran İlahiyat Fakültesi öğrencilerinde tespit edilmiştir. Öte yandan bulgulardan birinde güvenli bağlanma alt boyutu ile Tanrı'ya güvenli bağlanma alt boyutu arasında anlamlı düzeyde pozitif bir ilişki gözlemlenmiştir.Keywords : Din psikolojisi, Bağlanma, Bağlanma figürü, Tanrı’ya bağlanma, Güvenli bağlanma, Kaçınmalı bağlanma, Kaygılı bağlanma