- Türk Din Psikolojisi Dergisi
- Issue: 1
- Türk Din Psikolojisi Çalışmalarında ‘Çocukluk Dönemi Dinsel Gelişimi’ Literatürü (1958-2020) Üzerine...
Türk Din Psikolojisi Çalışmalarında ‘Çocukluk Dönemi Dinsel Gelişimi’ Literatürü (1958-2020) Üzerine Bir Araştırma
Authors : Kader Cansu Abay
Pages : 181-218
View : 15 | Download : 2
Publication Date : 2020-06-30
Article Type : Research
Abstract :Bu makalenin amacı, Türk din psikolojisi çalışmalarında çocukluk dönemi dinsel gelişimi üzerine bir literatür (1958-2020) taraması yapmaktır. Bu bağlamda makalede, 1958-2020 yılları arasında ‘çocukluk dönemi dinsel gelişimi’ konusunda yapılan ‘kitap, tez, makale, bildiri, çeviri ve ansiklopedi maddesi’ türündeki araştırmalar akademik ürün çeşitliliğine göre gruplanarak bir araya toplanmıştır. 1958-2020 yılları arasında bu çalışmalarda meydana gelen gelişim ve değişimi bir bütün olarak gözlemleme fırsatı da sunan bu makalede, metodolojik olarak literatür tarama modeli kullanılmıştır. Bu makalede Türkçe literatüre yer verilerek, dinsel gelişim dönemlerinden ‘çocukluk dönemi dinsel gelişimi’ üzerine araştırma yapmayı planlayan araştırmacıların kaynak tarama ihtiyacını gidermek de hedeflenmiştir. Bu hedefler doğrultusunda makalede sonuç olarak; akademik ürünlerin türlerine göre nicel dağılımlarına bakıldığında, taranan kaynakların % 4’ünü kitapların (n=12), % 55’ini tezlerin (n=177), % 27’sini makalelerin (n=85), % 11’ini bildirilerin (n=34) ve % 3’ünü ise çevirilerin (n=10) oluşturduğu görülmüştür. Konuyla ilgili yapılan taramalarda oldukça sınırlı düzeyde (n=1) ansiklopedi maddesi olduğu saptanmıştır. Tüm bu nicel ürün çeşitliliğine göre toplamda 319 adet kaynağın tarandığı tespit edilmiştir. Çocukluk dönemi dinsel gelişimi üzerine (1958-2020) yapılan literatür taraması sonucunda genel bir değerlendirme yapıldığında, söz konusu gelişim dönemi üzerine Türkiye’deki araştırmaların ağırlıklı olarak din pedagogları tarafından yapıldığı dikkati çekmektedir. Dolayısıyla çocukluk dönemi dinsel gelişimi üzerine oluşturulan din psikolojisi literatürünün din eğitimine göre nicel bir düşüş gösterdiği söylenebilir. Türkiye’de din eğitimi alanında çalışan din pedagoglarının din psikologlarına oranla nicel fazlalığı bunun sebeplerinden biri olabilir. Ayrıca din psikolojisi alanında çalışan araştırmacılar için konuya ilişkin şu önerilerde bulunulabilir: (i)-Türk din psikolojisi literatürünü zenginleştirmek için her yıl düzenli olarak yapılan din psikologları toplantılarında, çocukluk dönemi dinsel gelişimi üzerine yapılacak tez çalışmaları ve yayınları özendirmek amaçlı bazı önerilerde bulunup prensip kararları alınmalıdır. (ii)-Ayrıca düzenli aralıklarla söz konusu gelişim döneminde yapılan çalışmaların güncellenebilmesi amacıyla bibliyografi ve literatür çalışmaları sürdürülmelidir. Böylece bu konu üzerine çalışacak din psikologlarının söz konusu kaynaklara erişimi ve literatür eksikliğine ilişkin problemleri daha kolay aşılabilir.Keywords : Din psikolojisi, Çocukluk dönemi, Dinsel gelişim, Literatür, Bilim tarihi