- Türk Dili ve Edebiyatı Dergisi
- Vol: 62 Issue: 1
- Aktif Failler Pasif Kurbanlar: Beş Sevim Apartmanı’nda Dişil Bir Hastalık Olarak Delilik
Aktif Failler Pasif Kurbanlar: Beş Sevim Apartmanı’nda Dişil Bir Hastalık Olarak Delilik
Authors : Derya Güllük
Pages : 101-120
Doi:10.26650/TUDED2022-983026
View : 8 | Download : 4
Publication Date : 2022-06-30
Article Type : Research
Abstract :Bu çalışmada, norm dışı kabul edilen ve aklın karşısında konumlandırılan delilik kavramının kadınlıkla ilişkilendirilmesi ve edebî metinlerde deliliğin cinsiyetlendirilme yönelimleri, Mine Söğüt’ün Beş Sevim Apartmanı başlıklı romanından yola çıkılarak okunacaktır. Delilik ile kadın(lık) arasındaki ilişkiyi merkeze alarak, beş katlı, beş odalı ve beş pencereli Beş Sevim Apartmanı’nda ikamet eden beş akıl hastasının, hayalle hakikati ve akılla akıl dışını buluşturan hikâyeleri, toplumsal cinsiyet rolleri bağlamında ele alınacaktır. Deliliğin ötekileştirme ve denetim altına alma gibi işlevleri düşünüldüğünde, romandaki kadınların toplumsal cinsiyet kimliklerinin bir baskı aracı kılınarak pasif birer kurbana dönüştürülmeleri "delilik” odağında tartışılacaktır. Erkek doğmadıkları ve dünyaya bir erkek çocuk getir(e)medikleri için babaları ve kocaları tarafından varlıkları kabul görmeyen kadınların delirme hikâyelerini okurken ataerkinin âdeta kadınlığın talihini çizdiğini, talihini değiştiremeyen kadınların ise bu durumla ancak delirerek başa çıkabildiklerine şahitlik ederiz. Romanda, "cinperi” masalları başlığı altında okuduğumuz hikâyelerde kadınların deliliğe giden yolda neler yaşadıklarını öğrenirken bu hikâyelere paralel "gerçek” olarak sunulan hastane kayıtlarında, katı bir dille sınırları çizilmiş ve sonuç odaklı eril bir dünyayı okuruz. Bir tarafta bireyin gayrişahsi diliyle kurduğu kendi dünyasına odaklanırken diğer tarafta erkin sınırları çizili eril dilinin çatışmasını; kadınlık, delilik ve dil odağında tartışmaya açıldığı ve nihayetinde bu çatışmadan kadınların "delirerek” çıktığını görürüz.Keywords : Delilik, kadınlık, toplumsal cinsiyet, edebiyat, dil