- Türk Dili ve Edebiyatı Dergisi
- Vol: 60 Issue: 2
- Nigâr Hanım’ın Günlüklerinde Benlik İnşası: Geç Osmanlı Dönemi’nde Kadın Özneyi Yazmak...
Nigâr Hanım’ın Günlüklerinde Benlik İnşası: Geç Osmanlı Dönemi’nde Kadın Özneyi Yazmak
Authors : Hüsniye Koç
Pages : 669-718
Doi:10.26650/TUDED2020-814104
View : 8 | Download : 3
Publication Date : 2020-12-28
Article Type : Research
Abstract :Nigâr binti Osman (1862-1918), eserleriyle ve entelektüel kişiliğiyle on dokuzuncu yüzyılda Osmanlı’da yaşanan sosyal ve kültürel değişime katkıda bulunmuş önemli kadın yazarlardandır. Nigâr Hanım, ilk eserlerinden itibaren "kendini yazmak” meselesini önemsemiş bir yazardır. Bunun en önemli delillerinden biri kaynaklarda kendisine sürekli atıf yapılan ancak Latin harflerine aktarılmadığından dolayı içeriğine dair detaylı değerlendirmelerin yapılamadığı günlükleridir. Nigâr Hanım’ın 1887 ile 1918 yılları arasında tutmuş olduğu günlükleri, Osmanlı Devleti’nde siyasal ve toplumsal düzeyde hızlı bir değişimin yaşandığı bir dönemi birincil ağızdan aktarmaktadır. Böylece bu metinlerde yer alan kişisel bilgiler, "hafıza”, "deneyim”, "tanıklık” kavramları bağlamında tartışılabilmektedir. Ayrıca bu günlükler, Osmanlı üst sınıfına ait entelektüel bir kadının ve yazarın gündelik yaşamını, duygularını, edebi tercihlerini, yazma serüvenini, arayışını ve değişen siyasal ve toplumsal şartlar karşısındaki konumunu aynı anda takip edebilme imkânı sunmaktadır. Bu çalışmada, Nigâr Hanım’ın günlükleri, günlük türünün "benlik inşasına” sunduğu verilerden hareketle "benliğin kurulumu”, "kadın öznenin yazımı” ve "edebiyat kamusuna dâhil olma” meseleleri bağlamında detaylıca incelenecektir.Keywords : Nigâr binti Osman, Romantik öznellik, Osmanlı kadın yazarları, günlük, benlik inşası