- Türk Dili ve Edebiyatı Dergisi
- Vol: 57 Issue: 57
- Ses Sembolizmi ve Ses-Anlam Uyumunun Farklı Bir Sınıflandırma Denemesi
Ses Sembolizmi ve Ses-Anlam Uyumunun Farklı Bir Sınıflandırma Denemesi
Authors : Didem Akyıldız Ay
Pages : 17-27
Doi:10.26561/iutded.369143
View : 6 | Download : 2
Publication Date : 2017-12-28
Article Type : Research
Abstract :Ses sembolizmi, ses ve anlam arasında sistematik bir ilişkinin olduğu varsayıldığı bir disiplindir. Konunun çekirdeğinde dil ile dil dışı ses veya görüngü arasındaki ilişkiler üzerinde durulur ve sözcük-anlam-dil dışı ses/görüngü arasındaki bağın uzlaşımsal olup olmadığı irdelenir. Ses sembolizmi konusu, birçok bilim dalının ilgilendiği ve katkıda bulunduğu kapsamlı bir konu olmakla birlikte konuyla ilgilenen araştırmacıların konuya bakış açılarında tam bir birlik sağlanamamasından dolayı aynı zamanda karmaşık bir konudur denilebilir. Dil araştırmalarında ve psikolojinin bilişsel, davranışsal gibi çeşitli alt bilim dallarında araştırmaların daha da yoğunlaştığı ses sembolizmiyle ilgili, birbirleriyle zaman zaman iç içe geçen birtakım alt konu başlıkları yer almaktadır. Bu çalışmada, ses sembolizmi konusunun diğer diller üzerinde yapılmış çalışmalardaki verilerden yola çıkılarak, onomatopeia, phonesthemes, size symbolism ve shape symbolism gibi Türkçede henüz terimsel tam karşılıklarını bulamadığımız alt konu başlıkları hakkında bilgi verilecektir. Daha sonra ise dildeki sesbirimlerin zihinde beliren anlam üzerindeki etkilerinin esas alındığı üç ayrı kategoriden bahsedilecektir.Keywords : Ses sembolizmi, yansıma sözcükler, doğal uyum, çağrışımsal uyum, ahenksel uyum, ahenksel uyum