- Türk Dili ve Edebiyatı Dergisi
- Vol: 57 Issue: 57
- Şemseddin Sami’nin Besâ Yahud Ahde Vefâ Adlı Piyesinde Etnosentrik Söylem ya da Vatan Yahud Arnavutl...
Şemseddin Sami’nin Besâ Yahud Ahde Vefâ Adlı Piyesinde Etnosentrik Söylem ya da Vatan Yahud Arnavutluk
Authors : Nuri Sağlam
Pages : 197-212
Doi:10.26561/iutded.369081
View : 9 | Download : 4
Publication Date : 2017-12-28
Article Type : Research
Abstract :Türk dili ve Türk kültürüne yaptığı bilimsel katkılarından dolayı kanonik Türkçü söylem tarafından Türk milliyetçisi olduğu iddia edilen Şemseddin Sami’nin Besâ yahud Ahde Vefâ adlı piyesini incelediğimiz bu makalede, metnin Arnavut örfüyle alakalı görünen yüzeysel anlatısının altında, yazarın mensubu bulunduğu Arnavut kavmine millî bir bilinç aşılamak amacıyla kurguladığı metaforik bir anlam katmanı bulunduğunu; bu alt metinde "biz/siz”, "dağlı/şehirli” karşıtlığı üzerinden Arnavutlara mahsus bazı konvensiyonel kodlara vurgu yapılarak Osmanlı toplumunun egemen kültürel kodlarından ayrıştırıldığını; bununla beraber "dağ”, "çiçek”, "yaprak” gibi doğaya ait bazı nesnel adlarla "vatan”, "namus”, "çoban”, "aşk” gibi insana ve topluma ait birtakım soyut adlar arasında kurulan anlamsal korelasyonun esasen Arnavut kavminin kolektif belleğindeki ulus bilincini harekete geçirmek üzere örgütlendiğini ve nihayet bütün bu teknik tasarruf ve etnosentrik söylemin bağımsız bir Arnavutluk düşüncesini somutlaştırmak üzere işlev gördüklerini iddia ediyoruz.Keywords : Şemseddin Sami, ulus bilinci, besâ, vatan, Silistre