Türkiye’de klimatik jeomorfoloji gerçeği
Authors : Merve Ertan, Tevfik Erkal
Pages : 115-122
Doi:10.17211/tcd.1045542
View : 9 | Download : 5
Publication Date : 2022-06-30
Article Type : Review
Abstract :İlk kez 1913 yılında de Martonne tarafından kullanılan Klimatik Jeomorfoloji kavramı 20. yüzyılın başlarından itibaren birçok ülkede benimsenmiş ve pek çok kişi tarafından konuyla ilgili sayısız çalışmalar yapılmıştır. Yer şekillerinin oluşumunda, gelişiminde ve dağılışında iklimin önemine vurgu yapan söz konusu yaklaşım, başlangıçta W.M.Davis’in fikirleri ve çalışmaları etrafında şekillenmiştir. Bu dönemde araştırmacılar yeryüzünü morfojenetik bölgelere ayırma uğraşları içinde olmuştur. Yaklaşım 1950-1980 yılları arasında en yüksek ivmesini kazanmıştır. Günümüzde ise bu yaklaşım, daha çok uygulamalı jeomorfoloji/klimatoloji araştırmalarında ve küresel iklim değişikliğine yönelik çalışmalarda kendisini göstermektedir. Klimatik jeomorfoloji Türk akademi camiasına geç giriş yapmış ve pek fazla ilgi görmemiştir. Klimatik jeomorfoloji yaklaşımını, Türkiye alanyazınına ilk olarak 1984 yılında Dayan’ın (1984) Herbert Wilhelmy’den çevirerek yazdığı Klima Jeomorfoloji ile, ardından 1992 yılında Erol’un (1992) Klimajeomorfoloji eseri ile girmiştir. Ancak Türkiye’de bu konuya ilgi duyulmaması nedeniyle yapılmış çalışmalar da sınırlı sayıda kalmıştır. Bu araştırma kapsamında ulaşılabilen çeşitli veriler (raporlar, makaleler, kitaplar, sözlükler, dergiler, ansiklopediler ve haritalar) tek tek incelenmiş geniş kapsamlı bir tarama yapılmıştır. Çalışmanın önemli kısmını oluşturan yabancı kaynakların ilgili yerleri Türkçe’ye çevrilmiş, konunun önemini vurgulayan bir durum çalışması yapılarak araştırma sorunu geliştirilmiş, çalışılacak çerçeve belirlenmiştir. Böylece klimatik jeomorfolojiyi ülkemiz alanyazınına yeniden tanıtmak, önemini bir kez daha vurgulamak, Türk jeomorfologlara ve konuya ilgi duyanlara bir ivme kazandırmak amaçlanmıştır.Keywords : Klimatik Jeomorfoloji, Jeomorfoloji, Türkiye