- Türk Coğrafya Dergisi
- Issue: 58
- Seyhan Havzasında 1970-2009 yılları arasında yağış ve hava sıcaklığı değerlerindeki değişimler ve eğ...
Seyhan Havzasında 1970-2009 yılları arasında yağış ve hava sıcaklığı değerlerindeki değişimler ve eğilimler
Authors : Türkan Altin, Belma Barak
Pages : 21-34
Doi:10.17211/tcd.65226
View : 10 | Download : 3
Publication Date : 2012-01-01
Article Type : Research
Abstract :Çalışmada Seyhan Havzası’nda ve yakın çevresinde bulunan 29 meteoroloji istasyonun 1970-2009 yıllarını kapsayan ortalama sıcaklık ve toplam yağış değerleri kullanılarak Erinç kuraklık indisi hesaplanmış ve iklim tipi belirlenmiş ve haritalandırılmıştır. Kayıtlı sıcaklık değerleri 1970-1992 ve 1993-2009 şeklinde iki döneme ayrılarak incelenmiştir. Yıllık ortalama sıcaklık, mevsimlik sıcaklık ve yıllık toplam yağış değerlerinin uzun süreli eğilimleri Mann-Kendall sıra ilişki katsayısı sınaması yöntemine göre analiz edilmiş ve eğilim oranları hesaplanmıştır. Çalışmaya konu olan meteoroloji istasyonlarının sıcaklık dizilerinde istatistiksel olarak anlamlı bir artış ve yağış dizilerinde anlamlı bir azalış tespit edilmiştir. Sıcaklıklardaki artış tüm mevsimlerde de görülmekle birlikte yaz sıcaklıklarındaki artış daha belirgin ve kuvvetlidir. Bunu sonbahar ve kış sıcaklıkları takip eder. Ayrıca yıllık toplam yağış miktarlarındaki azalış yönündeki eğilim kıyı ve orta bölümlerde kalan istasyonlarda daha belirgin iken kuzey bölümde kalan istasyonlarda (Suşehri, Zara ve Sivas) azalma belirsizdir. 1988’den sonra yağışlarda daha kurak koşullara doğru bir eğilim vardır. Yağış ve sıcaklık miktarlarındaki değişimler havzanın kuzeyinden güneyine doğru takip edildiğinde kuraklaşmanın orta ve güney bölümde daha fazla olduğunu ve su açığının ileriki yıllarda fazlaşacağını göstermektedir. 2. periyotta Pınarbaşı, Divriği, Kangal, Elbistan, Mut, Adana, Kozan, Karaisalı, Silifke, Göksun, Afşin ve Gemerek’de kuraklığa giden bir eğilim tespit edilmiştir. Ayrıca 2. periyotta Develi, Kayseri ve Şarkışla’da yarıkurak kurak iklim şartları yerini kurak iklim şartlarına bırakmıştır. Güneydeki Karataş, Mersin, Ceyhan, Kahramanmaraş, Anamur ve Yumurtalık’ta indis miktarında tespit edilen artış bu istasyonların şu an için kuraklık tehlikesi altında olmadığını göstermektedir. Anahtar kelimeler: Seyhan Havzası, Sıcaklık eğilimi, Yağış eğilimi, İklim değişikliği, Kuraklık indisi.Keywords : Seyhan Havzası, Sıcaklık eğilimi, Yağış eğilimi, İklim değişikliği, Kuraklık indisi